1
Zao
kim
Yesus
asa
golelowe
heꞌanka,
ee
dua-blaskam
de
wenya
dekam
zebe
ze
lakensiblizak,
“Alap
mo
irik
ginnik,
abon
mae
onakon
nara
sa
teipsili?”
2
Yesus
dekam
zep
walas
tola
haen
gweblaka,
ki
zep
ano
mae
mo
nwenak
de
zaun
hup
gubluka,
3
ki
zep
hwena
asa
gubiridaka,
“Eiwa
denakae
emsa
gubiridaꞌan:
Em
de
ere
mae
mo
gwensa
wet
gulsun
sremkam
dekam
de
walas
bete-tek
mo
kim
lowehen
hap,
em
molye
Alap
mo
irik
ginnik
biti
gwek.
4
Zini
men
zen
zere
mo
enlalana
walas
betekna
an
mo
kim
betek
taꞌanka,
zen
zen
sa
Alap
mo
irik
ginnik
teipsili.
5
Hen
zini
men
zen
de
ano
bose
hap
aha
zisi
mas
gweblaꞌanka–
sap
anakare
walas
tol
maesa,
Ëe
asa
desa
enlala
gweblal,
‘Zen
Asa
mas
gweblaꞌara.’
6
“Men
nara
Asa
de
taibliblan
zisi,
sap
hen
anakare
walas
betek
maesa,
karek
san
dep
zertoranna,
zen
dikim
hwena
Asa
hli
tan
hap,
kire
zini
Alap
serkam
tangan
sa
karek
tala.
Diki
dawemna,
zen
maka
zertoran
sremnak
karekkam
de
tinsi
hlaulku.
Kaso
dohon-honsa
de
holenak
hule
soneblan
naban
de
hi
tateknak
keing
gwen
maekam,
ki
Alap
molya
karek
taꞌanam.
7
Kareksa
de
gon
hap
de
enlalana
eiwa
ki
okamanak
awe
hata
gwizimnira,
hen
zini
zep
Asa
de
taibliblan
nakon
ealtil
gwenan.
Zen
zep
sa
lamkam
tingare
zi
mo
karek-karek
hap
okamana
ansa
Alap
olo
gulu.
Hwena
zini
men
zen
zi
bose
zemka
Asa
dikim
hli
tan
hap
noleton
gwenan,
zen
zen
sa
serkam
de
karekna
noltower.
8
“Emsa
de
ere
mo
aha
taha
ahaksa
tana
anakan
titi
da
gweꞌanam,
‘Haen,
karekna
ansa
nen
on,’
diki
dawemna
em
blansin
nika
hiri
son.
Sap
eme
dare
taha
naban
ahaksa
tana
naban
zigweꞌanka,
ki
esa
hendep
Asa
hli
tala.
Ki
hwena
tinsin
srem
syauknuk
dep
sa
emsa
hiri
daser.
Blansinkim
ki
emaka
sam
gwesiꞌira–
aha-ere
taha
naban
ahaksa
tana
naban
de
Alap
onak
gwe
gwen
hapye.
9
Hen
kirekam,
emsa
de
ere
mo
aha
nwe
titi
ta
gwenna,
‘Haen,
nen
karekna
wakinsa
karatda
un,’
ki
em
nwena
insa
alsin
nika
hiri
son.
Sap
eme
dare
nwe
naban
zigweꞌanka,
ki
esa
hendep
Asa
hli
tala.
Ki
hwena
tinsin
srem
syauknuk
esa
hendep
denaban
gwe
gwera.
Alsinkim
emaka
sam
gwesiꞌira–
aha-ere
nwe
naban
de
Alap
onak
gwe
gwen
hapye.
10
“Bahem
Asa
de
taibliblan
anakare
walas
bete-tekna
anakan
enlala
gwibirida
gwen,
‘Zen
aban
apdenak
hom.’
Emki
sap
eenlala
gwen:
Alap
mo
dam
taha
nakore
zini
man
kire
walasna
aha-en
aha-enkam
kara
da
gwibirin,
hen
walas
zem
in
de
kareksa
goltowenkam,
dekam
man
Alapsa
dang
nitil
gweblanan.
11
(18:10)
12
“Zep
ansa
emki
esane
gwen.
Em
wehe
dam
ulsuꞌuk?
Ebon
mae
onakon,
ahanik
mo
domba
zaho
de
100
enkam
lowe
heꞌanam,
hwena
aha
tolik
de
jek-jak
gweblaꞌanam,
zen
banakan
maka
gweꞌara?
Zen
99kam
dena
insa
kwatapnak
maka
sonak
hli
yuludaꞌara–
dekam
de
jek-jak
gwen
zini
insa
teblan
hap.
13
Eiwa
denakae
emsa
gubiridaꞌan:
Zen
kim
de
dombana
insa
hla
taꞌanka,
zeno
zebe
hap
de
isrip-srina
sa
tangan
taman
kinil.
99kam
de
wenya
in
hap
de
isrip-srina
sa
lwalaher.
14
Zen
hen
kirekam–
ere
mae
mo
ngatan
zi
mo
langnak
de
Bian
naye.
Zen
hom
dwam
gweꞌara–
aha
mae
nik
de
hendep
de
egwe
gwen
san
dep
de
ora
nakon
syalhen
hapye,
sap
anakare
walas
betek.”
15
“Asa
de
taibliblan
zi
bose
uk
de
ebe
hap
kareksa
golblanna,
emki
zebon
osan
song
gwen–
dekam
de
ze-erenak
anakan
gublun
hap,
‘Em
ema
anakan
asa
karek
taka.’
Sowekam
em
e-en
tap
ulsun–
aha
de
emsa
tawa
gwizimdin
sremkam.
Zen
de
emsa
salblankam,
anakan
de
emsa
gublun
naban,
‘Bahem
ano
karekna
insa
enlala
gwibin,’
ki
mese
etan
umlae
enda–
san
de
ere
mo
iyena
kiye.
16
Hwena
zen
de
kirekam
emsa
salblan
sremna,
emki
ahanaka
kwang
tan,
ahaksa
dan
kwang
son–
deban
mae
de
tap
gulsun
hup.
Sap
Alap
mo
olak
man
lwak:
‘Bahem
zini
na-en
karek
tan–
aha-ere
zi
de
anakan
gublunkamye,
“Zen
man
karek
gweka.”
Diki
zini
dan,
ahaksa
dan-ahare
zi
de
kirekam
gublunkam,
“Zen
man
eiwa
karek
gweka,”
dekam
karek
gwen
zini
insa
em
karek
tan.’
Zep
aha
zisi
em
kwang
son–
zen
de
tap
gunnuk
ang
en
hap
hen
eno
olsa
soson
un
hip.
17
Hwena
emsa
de
karek
tan
zini
in
de
nama
eno
mae
mo
olsa
san
sremkam,
dekam
jematnak
de
tagal
gwennak
em
zeno
karekna
insa
kira
gulblun.
Hen
zini
in
de
etan
jemat
mo
dwam
gwibin
sin
ang
gwen
sremkam,
dekam
tangan
tingare
jematna
em
zini
insa
langa
tasin–
men
kirekam
Israel
zini
Alapsa
de
tame
tan
srem
zini
neibirida
gwenanke.
Dekam
sap
esa
zini
insa
langa
lasil–
men
kirekam
Israel
zini
pajak
te-ala
alal
ta
gwen
zisi
neibirida
gwenanke.
18
“Ëe
eiwa
denakae
emsa
gubiridaꞌan:
Em
Abon
de
biti
gwen
wenya,
em
esa
ngatan
zi
mo
langnak
de
Bian
mo
dwam
gwibin
sin
okamanak
de
zi
hip
anakarekam
klis
ul
gwizim,
‘Kirekam
de
egwenna
zen
Alap
mo
nwenak
karek,’
hen
‘Kirekam
de
egwenna
zen
Alap
mo
nwenak
kareksa
hom.’
19
“Hen
Ëe
ama
etan
emsa
gubiridaꞌan:
Ebon
mae
onakon
de
aha
dare
nik
okamanak
awe
olsa
anakan
aha-en
uꞌinam,
‘Nen
kirekam
esa
Alapsa
abe
la
gwera,’
ano
Bian
sa
kirekam
de
abena
dokwak
gul
gwera,
hen
sa
kirekam
syal
gwe-gwibir-zimdi.
20
Sap
em
men
zewe
ano
bose
hap
dan-dan,
ahaksa
dan-ahare
zi
mae
tagal
gwenna,
Ëe
dekam
hen
asa
eno
mae
mo
ngirin
klesnak
dum
gwehe
gwezal.”
21
Petrus
ki
zep
Yesussu
takensibli
zaka,
“Bian,
ano
wal
bose
de
abe
hap
etan-etankam
kareksa
gol
gweblaꞌanam,
beyana
banakare
ennak
de
zaunnuk
amaka
eititi
gwibir-bli
zaheꞌan?
San
ha
tuju
ennak
amaka
golzausuꞌun?
Dekorena
molye
eititi
gwibir-blik.”
22
Yesus
ki
zep
ding
gulbluka,
“Tuju
ennak
bahem.
Diki
700
ennak
zen
hendep
zaun–
emsa
de
karek
ta
tine
gwen
naye.
23
Sap
Alap
zere
mo
irik
ginni
zen
gulk
sun
de
ol
blaoranna
an
kiye:
Teipsin
zini
man
zere
mo
te-alana
aitblika.
Dekam
te-alana
mensa
zere
mo
taha
tri
so
gweblan
zi
hip
bohe
tazimnira
gweka,
desa
man
etan
dwam
gweblaka.
Ki
zep
gubiridaka,
‘Ap
etan
kap
lablak.’
24
Dekam
zep
jana
zi
zem
ahanaka
ner
halzak–
men
zeno
bonna
miliar-miliarkam
lwablakake.
25
Hwena
zen
man
teipsin
zini
insa
gubluka,
‘Ano
te-alana
hom
sowe
heꞌara–
desa
de
etan
sowe
henkam
ebe
hap
zerblan
hapye.’
Dekam
zep
hwena
teipsin
zini
in
jana
zi
zemka
gubiridaka,
‘Dekam
balk
lak.
We
wal
walas
zemka
hen
lahyok.
Te-ala
hap
zeno
mae
mo
timsi
lirak
labik.
Zen
dikire
aha
zi
mo
tana
iltikinnik
ebabu
gwe-gwek.
Hen
zeno
gola
hen
zewe
de
kire-kirena
kitak
te-ala
hap
lirak
labik.
Te-alana
desa
abe
hap
kap
lablak–
zeno
bon
yala
insa
dikim
ber-ber
gun
hupye.’
26
“Zini
in
kim
kirekam
salblaka,
dekam
zep
teipsin
zini
in
mo
nwenak
ik
gwehe
zaka,
dekon
zep
anakan
abe
ta
seka,
‘Bian,
sap
ki
asa
eissibli.
Ëe
asa
kitak
hendep
ep
golblal.’
27
Teipsin
zini
in
dekam
zep
dawemkam
kwasang
gweblaka.
Dekam
zep
jana
zi
zemka
gubiridaka,
‘Bahem
banakan
mae
gweblan.’
Hen
anakan
gubluka,
‘Ëe
mese
kitak
eno
bon
yala
insa
ep
eititi
gwibir-blinan.’
28
“Hwena
teipsin
zini
in
mo
gola
kon
kim
te
soka,
zen
hwena
dekam
zep
wal
bose
zemka
zertoweꞌanka.
Zini
in
hen
teipsin
zini
in
hon
de
syal
gwe-gwenna.
Zen
hwena
mes
zebon
900
ribu
enkam
bohe
taka.
Zen
hwena
man
tol
wal
bose
zem
insa
balk
taka,
hen
holenak
jak
tasiki,
deban
zep
gubluka,
‘Mensa
abon
te-alana
bohe
taka,
angkam
em
hendep
ap
zerblan.’
29
Wal
bose
zem
in
sap
ki
zeno
nwenak
anakare
ola
ban
ik
gwe
heka,
‘Sap
ki
asa
eissibli.
Ëe
asa
kitak
hendep
ep
golblal.’
30
Hwena
wal
bose
zem
in
man
eissinkim
dep
baes
gweka.
Zen
zep
hwena
jana
zinik
klak
taka.
Zen
zep
bwinak
tak
daink,
hen
anakan
zeno
ola
ayang
nulblik,
‘Kim
de
te-alana
etan
zebe
hap
golblaꞌanka,
yaklana
dekam
esa
wet
sola.’
31
“Teipsin
tangan
zini
in
hon
de
syal
ta
gwen
bose
wal
zem
kim
kirekam
esak,
zen
man
tangan
enlalana
edowe
hanak.
Dekam
zep
zen
teipsin
tangan
zini
insa
anakan
nenblak,
‘Wal
bose
zik
desa
kirekam
karek
taꞌara.’
32
Teipsin
zini
in
dekam
zep
gubiridaka–
zere
mo
taha
tri
son
zi
jal-jala
insa
de
etan
kwang
ta
halzan
hap,
wal
bose
zem
insa
klak
takake.
Kim
ner
halzak,
zao
zep
gubluka,
‘Em
an
jal-jal
tanganna!
Em
kime
eissin
hip
asa
abe
taka,
ee
ama
hwena
eno
bon
yawal
tanganna
insa
kitak
ep
ngan
gulsubluk.
33
Ki
em
san
ha
bejen
em
wal
bose
omka
kirekam
kwasang
gweblan?
–
men
kirekame
ee
emsa
kwasang
gweblakye.’
34
Teipsin
zini
in
man
tangan
jal
gweblaka,
zep
jana
zi
zemka
bwinak
de
tak
ta
irin
hip
anakare
ola
ban
gubiridaka,
‘Emki
mwin-mwankam
lek-lek
ta
gwen–
hendep
de
ano
te-alana
mensa
bohe
taka
ap
kitak
zerblak.’”
35
Yesus
dekam
zep
aisili
insa
anakan
ap
waulsuzimki:
“Ngatan
zi
mo
langnak
de
ano
Bianna
hen
kirekam
sa
emsa
karek
tabiri–
em
de
wal
bose
wal
uk
mo
kareksa
enho
nakon
eititi
gwe-gwibir-zimdin
sremkamye.”