1
Ing
sakwijiné
dina
sabat
Gusti
Yésus
mlaku
turut
kebon
pari
gandum.
Para
murid
pada
ngepèk
pariné.
Pariné
mau
terus
diremeti,
terus
gandumé
dipangan.
2
Mulané
terus
ènèng
wong
Farisi
siji-loro
pada
ngluruhi
ngéné:
“Kowé
kuwi
pada
ngapa
iku.
Kowé
ngerti
ta
nèk
ora
kenèng
nindakké
kuwi
ing
dina
sabat!”
3
Gusti
Yésus
semaur:
“Apa
kowé
ora
tau
matya
bab
sing
ditindakké
karo
Daved,
dongé
dèkné
sak
balané
pada
ngelih.
4
Daved
ngleboni
omahé
Gusti
Allah,
terus
njikuk
roti
sutyi
terus
dipangan
lan
liya-liyané
sing
mèlu
dikèki
mbarang.
Lah
sakjané
lak
namung
para
imam
ta
sing
éntuk
mangan
roti
sutyi
kuwi?
Wong
liya
ora
éntuk!”
5
Gusti
Yésus
terus
ngomong
ngéné:
“Anaké
Manungsa
nduwèni
kwasa
ngarani
apa
sing
kenèng
lan
apa
sing
ora
kenèng
ditindakké
ing
dina
sabat.”
6
Ing
dina
sabat
liyané
Gusti
Yésus
mulangi
nang
sinaguk.
Nang
kono
ènèng
wong
sing
lumpuh
tangané
tengen.
7
Para
guru
Kitab
lan
para
Farisi
kepéngin
ngerti
Gusti
Yésus
nambani
wongé
apa
ora
ing
dina
sabat
kuwi.
Wong-wong
kuwi
nggolèk
jalaran
kanggo
ngelahké
Gusti
Yésus.
8
Nanging
Gusti
Yésus
ngerti
kekarepané
wong-wong
kuwi,
mulané
Dèkné
ngomong
marang
wong
sing
lumpuh
mau:
“Réné
ngadek
nang
tengah
kéné.”
Wongé
ya
manut.
9
Gusti
Yésus
terus
takon
marang
para
guru
Kitab
lan
para
Farisi
mau:
“Aku
arep
takon
marang
kowé
saiki:
ing
dina
sabat
awaké
déwé
kudu
nggawé
betyik
apa
nggawé
ala.
Kudu
nulungi
uripé
wong
apa
kudu
ngejarké
bèn
mati?”
10
Sakwisé
nyawang
wong-wong
mau
Gusti
Yésus
terus
ngomong
marang
wong
sing
lumpuh:
“Tanganmu
dietungké!”
Wongé
ya
manut
apa
omongé,
tangané
terus
mari
kaya
mauné
menèh.
11
Nanging
para
guru
Kitab
lan
para
Farisi
malah
pada
nesu,
terus
pada
ngrembuk
Gusti
Yésus
arep
dikapakké.
12
Ora
let
suwi
Gusti
Yésus
munggah
gunung
arep
ndonga.
Sewengi
muput
Dèkné
ndonga
marang
Gusti
Allah.
13
Esuké
Dèkné
terus
nyeluk
murid-muridé
kongkon
pada
mara.
Gusti
Yésus
terus
milih
murid
rolas
sing
diarani
rasul.
14
Rasul
rolas
iki
yakuwi:
Simon,
sing
uga
dityeluk
Pétrus
karo
Gusti
Yésus.
Liyané
Andréas,
seduluré
Pétrus.
Uga
Yakobus,
Yohanes,
Filipus,
Bartoloméus,
Matéus,
Tomas,
Yakobus
anaké
Alféus,
Simon
wong
Patriot,
Yudas
anaké
Yakobus
lan
Yudas
Iskariot.
Yudas
iki
sing
ngelungké
Gusti
Yésus
marang
mungsuhé.
15
(6:14)
16
(6:14)
17
Gusti
Yésus
terus
medun
sangka
gunung.
Rasul
rolas
mau
mèlu.
Nang
panggonan
sing
rata
Dèkné
terus
mandek.
Nang
kono
wong
pirang-pirang
pada
nglumpuk.
Kejaba
para
murid
uga
wong
liya-liyané
pada
teka
sangka
bawah
Yudéa,
sangka
kuta
Yérusalèm
lan
uga
sangka
kuta-kuta
uruté
pinggir
laut,
kayadéné
kuta
Sidon
lan
Tirus.
18
Wong-wong
pada
teka,
jalaran
pada
kepéngin
ngrungokké
piwulangé
Gusti
Yésus
lan
uga
supaya
ditambani
lelarané.
Uga
wong-wong
sing
dikwasani
demit
pada
nampa
waras.
19
Wong
kabèh
mau
pada
kepéngin
ndemèk
Gusti
Yésus,
awit
ènèng
kekuwatan
metu
sangka
awaké
lan
kekuwatan
kuwi
nambani
wong
sing
lara.
20
Gusti
Yésus
nyawang
murid-muridé
terus
ngomong:
“Beja
kowé
kabèh
sing
mlarat,
awit
kowé
kuwi
nduwèni
Kratoné
Gusti
Allah.
21
Beja
kowé
kabèh
sing
ngelih,
awit
kowé
bakal
warek.
Beja
kowé
kabèh
sing
saiki
tangisan,
awit
kowé
bakal
ngguyu.
22
“Beja
kowé
kabèh
sing
disengiti
wong,
sing
ora
diitung,
sing
dityatur
ala
lan
diolok-olok
jalaran
nurut
Anaké
Manungsa.
23
Ing
waktu
kuwi
kowé
malah
kudu
bungah
lan
jingklak-jingklak,
awit
kowé
bakal
nampa
upah
sing
gedé
nang
swarga.
Mbah-mbahané
wong-wong
kuwi
dèk
mbiyèn
wujuté
ya
wis
nindakké
sing
ala
kuwi
marang
para
nabi.
24
Nanging
awas,
kowé
sing
saiki
sugih,
awit
saiki
kowé
wis
ngrasakké
kepénaké
donya.
25
Awas,
kowé
sing
saiki
warek,
awit
kowé
bakal
kekurangan
pangan.
Awas
kowé
sing
saiki
ngguyu,
awit
kowé
bakal
sedi
lan
nangis.
26
“Awas,
kowé
sing
dielem
karo
kabèh
wong,
awit
ya
ngono
kuwi
enggoné
mbah-mbahané
wong-wong
kuwi
pada
ngelem
nabi-nabi
sing
palsu.”
27
Gusti
Yésus
neruské
tembungé:
“Kowé
sing
nampa
tembungku,
rungokké
iki:
pada
trésnaa
marang
mungsuhmu,
nggawéa
betyik
marang
wong
sing
sengit
marang
kowé.
28
Wong
sing
mujèkké
ala
marang
kowé
malah
kudu
mbok
suwunké
berkah
lan
wong
sing
nggawé
ala
marang
kowé
kudu
mbok
dongaké
slamet.
29
Wong
sing
ngeplak
pipimu
sing
siji,
kèkna
pisan
pipimu
sing
liyané.
Wong
sing
ngrebut
jasmu,
kèkna
pisan
klambimu.
30
Nèk
ènèng
wong
njaluk
apa-apa
marang
kowé,
kèkna.
Nèk
ènèng
wong
ngrebut
barangmu,
aja
dijaluk
menèh.
31
Nèk
kowé
kepéngin
wong
liya
nggawé
betyik
marang
kowé,
kowé
kudu
nggawé
betyik
marang
liyané.
32
“Lah
nèk
kowé
namung
nrésnani
wong
sing
trésna
marang
kowé,
aja
njagakké
upahé
Gusti
Allah,
awit
kowé
ora
ènèng
bédané
karo
wong
dosa.
Wong-wong
kuwi
namung
nrésnani
wong
sing
trésna
marang
wong-wong
kuwi.
33
Uga
nèk
kowé
nggawé
betyik
marang
wong
sing
nggawé
betyik
marang
kowé,
kowé
aja
njagakké
upahé
Gusti
Allah,
awit
wong
dosa
ya
nindakké
ngono.
34
Lah
nèk
kowé
namung
ngutangi
wong
sing
bisa
nyaur,
aja
njagakké
upahé
Gusti
Allah.
Awit
wong
dosa
ya
ngutangi
wong
dosa,
ngerti
nèk
bakal
nampa
menèh
apa
sing
diutangké.
35
Nanging
kowé
aja
kaya
ngono!
Pada
trésnaa
marang
mungsuhmu
lan
nggawéa
betyik
marang
dèkné.
Nèk
ngutangi
wong,
aja
mikir
bakal
disaur
apa
ora.
Nèk
kowé
nindakké
ngono,
kowé
bakal
nampa
upah
sing
gedé
lan
kowé
bakal
dadi
anaké
Gusti
Allah
sing
luhur
déwé.
Awit
Gusti
Allah
nggawé
betyik
marang
wong
sing
ora
ngerti
dibetyiki
lan
marang
wong
sing
ala.
36
Mulané
kowé
kudu
nduwé
ati
welas
kaya
enggoné
Gusti
Allah
Bapakmu
nduwé
welas.
37
“Aja
maido
liyané,
supaya
Gusti
Allah
ora
maido
kowé.
Aja
nyalahké
liyané,
supaya
Gusti
Allah
ora
nyalahké
kowé.
Ngapuraa
liyané,
supaya
Gusti
Allah
ngapura
kowé.
38
Pada
pawèha
marang
liyané
lan
Gusti
Allah
ya
bakal
pawèh
marang
kowé.
Kowé
bakal
nampa
pawèhé
Gusti
Allah
kanti
lubèr,
kanti
tetel-tetel.
Awit
takeran
sing
mbok
kanggokké
kanggo
liyané,
ya
takeran
kuwi
sing
dikanggokké
Gusti
Allah
kanggo
kowé.”
39
Gusti
Yésus
uga
ngekèki
gambar
ngéné:
“Wong
lamur
apa
bisa
nuntun
wong
lamur
liyané?
Mesti
ora!
Mengko
kabèh
loro
ketyemplung
luwangan.
40
Ora
ènèng
murid
sing
ngungkuli
guruné.
Nèk
muridé
wis
tutuk
sing
sinau,
dèkné
bisa
pada
karo
guruné.
41
“Kenèng
apa
kowé
weruh
klilip
nang
mripaté
sedulurmu,
nanging
balok
ing
mripatmu
déwé
kowé
ora
weruh.
42
Lah
kowé
bisa
ngomong
karo
kantyané:
‘Kéné
klilip
nang
mripatmu
tak
buwangé,’
nanging
balok
nang
mripatmu
déwé
kowé
ora
weruh.
Kowé
kuwi
wong
lamis.
Balok
sing
nang
mripatmu
kuwi
buwangen
ndisik,
supaya
kowé
bisa
weruh
mat
lan
bisa
mbuwang
klilip
sangka
mripaté
wong
liya.”
43
Gusti
Yésus
neruské
piwulangé
ngéné:
“Ora
ènèng
wit
apik
ngetokké
woh
sing
ala.
Semono
uga
ora
ènèng
wit
ala
ngetokké
woh
sing
apik.
44
Saben
wit
kuwi
ketarané
sangka
wohé.
Kowé
ora
bisa
ngepèk
jambu
sangka
rerungkutan
lan
tukulan
eri
ora
bakal
ngetokké
dreif.
45
Wong
betyik
kuwi
atiné
ya
mesti
betyik
lan
bakal
bisa
ngetokké
barang
sing
betyik
sangka
simpenané.
Nanging
wong
ala
kuwi
atiné
ya
ala
lan
ya
ngetokké
barang
sing
ala
sangka
simpenané.
Awit
apa
sing
diomong
kuwi
metuné
sangka
mbludakké
atiné.”
46
Gusti
Yésus
terus
ngomong
ngéné:
“Kenèng
apa
kowé
kok
nyeluk
Aku:
‘Gusti,
Gusti,’
nanging
kowé
ora
nglakoni
omongku?
47
Sapa
waé
sing
teka
nang
nggonku,
gelem
ngrungokké
tembungku
lan
nindakké
piwulangku,
wong
iku
kenèng
tak
padakké
karo
apa?
Saiki
arep
tak
omongi.
48
Wong
kuwi
kenèng
tak
padakké
karo
wong
nggawé
omah.
Wongé
ngeduk
luwangan
jeru
terus
masang
pondasiné
nang
watu.
Nèk
udané
gedé
lan
banyuné
laut
ngantemi
omahé,
omah
kuwi
ora
bisa
rubuh,
awit
ngadek
kentyeng
nang
watu.
49
Nanging
wong
sing
ngrungokké
piwulangku,
mung
ora
dilakoni,
kuwi
kaya
wong
sing
ngedekké
omah
tanpa
pondasi.
Kadung
banyuné
laut
ngantem
omahé,
omahé
rubuh,
ambruk
sak
kabèhé.”