1
Ing
waktu
kuwi
wong
èwon-èwon
pada
nglumpuk
sampèk
esuk-esukan.
Gusti
Yésus
terus
memulang,
nomer
siji
kanggo
murid-muridé
déwé.
Tembungé
Gusti
Yésus
ngéné:
“Kowé
kudu
sing
ati-ati
tenan
karo
para
Farisi
sing
étok-étokan,
aja
sampèk
mrasuk
marang
kowé
kaya
ragi.
2
Awit
sembarang
sing
ditutup-tutupi
bakal
kétok
lan
sembarang
sing
digawé
simpenan
bakal
kebukak.
3
Apa
sing
mbok
omong
ing
wayah
mbengi
bakal
dirungokké
ing
wayah
awan
lan
apa
sing
mbok
omong
alon-alon
nang
kamar
kantyingan
bakal
dikabar-kabarké
marang
wong
kabèh.”
4
Gusti
Yésus
neruské
piwulangé
ngéné:
“Kowé
kuwi
kantya-kantyaku!
Aku
ngomong
marang
kowé:
aja
wedi
marang
wong-wong
sing
bisa
matèni
awak,
nanging
sakwisé
kuwi
ora
bisa
ngapa-apakké
kowé
menèh.
5
Kowé
tak
omongi
sapa
sing
kudu
mbok
wedèni.
Pada
wedia
marang
Gusti
Allah,
awit
Dèkné
nduwèni
kwasa
mbuwang
kowé
nang
neraka,
sakwisé
matèni
awakmu.
Mulané
pada
élinga,
Gusti
Allah
sing
kudu
mbok
wedèni.
6
“Manuk
tyilik
kaé
nèk
diedol
pira
regané?
Nanging
ora
ènèng
manuk
tyilik
siji
waé
sing
Gusti
Allah
lali.
7
Malah
rambut
nang
sirahmu
waé
Gusti
Allah
ngerti
ènèng
pira.
Mulané
aja
wedi,
ajimu
kuwi
ngungkuli
manuk
tyilik
pirang-pirang.”
8
Gusti
Yésus
neruské
tembungé
ngéné:
“Pada
ngandela
marang
sing
tak
omong
iki!
Sapa
sing
ngaku
nang
tengahé
wong
nèk
dadi
muridku,
Anaké
Manungsa
uga
bakal
ngakoni
dèkné
nang
ngarepé
para
mulékaté
Gusti
Allah.
9
Nanging
sapa
sing
ngaku
nang
tengahé
wong
nèk
ora
kenal
marang
Aku,
wong
kuwi
ya
bakal
tak
sélaki
nang
ngarepé
para
mulékaté
Gusti
Allah.
10
“Sapa
sing
ngetokké
tembung
ala
bab
Anaké
Manungsa,
kuwi
bakal
dingapura.
Nanging
sapa
sing
ngetokké
tembung
ala
bab
Roh
Sutyi
ora
bakal
dingapura.
11
“Nèk
kowé
digawa
nang
sinaguk
arep
dikrutu
karo
penggedéné
pasamuan
lan
para
pangwasa,
aja
pada
wedi
kepriyé
sing
arep
ngomong
kanggo
mbélani
prekaramu.
12
Aja
wedi,
awit
ing
waktu
kuwi
Roh
Sutyi
bakal
ngekèki
tembung
marang
kowé,
sing
kudu
mbok
omongké.”
13
Nang
tengahé
wong
okèh
sing
pada
ngrungokké
piwulangé
Gusti
Yésus
kono
ènèng
siji
sing
ngomong
ngéné
marang
Dèkné:
“Guru,
mbok
sedulurku
diomongi
kongkon
ngedum
karo
aku
warisan
tinggalané
bapak.”
14
Gusti
Yésus
semaur:
“Kang,
lah
Aku
kok
mbok
dadèkké
tukang
mratung
warisan?
Apa
iku
kerjananku?”
15
Gusti
Yésus
terus
mituturi
wong
kabèh
sing
nang
kono:
“Pada
sing
ati-ati,
aja
sampèk
pada
nduwé
watek
murka,
awit
senajan
wong
nduwé
banda
okèh,
ora
ngomong
nèk
wong
kuwi
nduwèni
nyawané
uga.”
16
Gusti
Yésus
terus
ngekèki
gambar
ngéné:
“Enèng
sakwijiné
wong
sugih
nduwé
kebon
okèh
lan
lemahé
ya
jan
apik
tenan.
Mulané
pametuné
lemahé
ya
okèh
banget.
17
Wong
sugih
mau
terus
rasan-rasan
ing
atiné:
‘Aku
saiki
kudu
ngapa
menèh
ya?
Aku
wis
ora
nduwé
panggonan
menèh
kanggo
nyimpen
pametuné
kebonku.
18
Saiki
apiké
ngéné
waé:
magesèn-magesènku
arep
tak
bubrahi
kabèh,
tak
nggawé
sing
luwih
gedé
kanggo
nyimpen
pametuné
kebonku
lan
uga
barang-barangku
liyané
kabèh.
19
Sakwisé
kuwi
aku
terus
bisa
ngomong
marang
atiku:
Aku
wis
ayem
saiki.
Simpenanku
wis
okèh,
sampé
dipangan
pirang-pirang
taun.
Aku
wis
ora
usah
mikir
apa-apa
menèh.
Garèk
mangan,
ngombé
lan
nuruti
seneng.’
20
Nanging
Gusti
Allah
ngomong
ngéné
marang
wong
mau:
‘Kowé
kuwi
wong
bodo.
Mbengi
iki
nyawamu
bakal
dijaluk.
Lah
sembarang
sing
wis
mbok
tyawis-tyawiské
kanggo
awakmu
kuwi
mengko
sapa
sing
nduwèni?’”
21
Gusti
Yésus
terus
nutup
pitutur
mau
karo
tembung
iki:
“Ya
kaya
ngono
kuwi
lelakoné
wong
sing
nglumpukké
banda
kadonyaan
kanggo
awaké
déwé
sampèk
sugih
banget,
nanging
kanggo
Gusti
Allah
wong
kuwi
ora
sugih
blas.”
22
Gusti
Yésus
terus
ngomong
ngéné
marang
murid-muridé:
“Pada
dirungokké
sing
apik
pituturku
iki:
Aja
pada
sumelang
bab
uripmu,
bab
apa
sing
mbok
pangan
lan
apa
sing
mbok
enggo.
23
Uripmu
kuwi
ajiné
ngungkuli
pangan
lan
badanmu
kuwi
ajiné
ngungkuli
sandang.
24
Mbok
disawang
manuk-manuk
ireng
kaé,
lak
ya
ora
nyebar
apa
panèn
lan
ora
nduwé
godang
apa
lumbung
kanggo
nyimpen
pangan,
nanging
pada
dikèki
mangan
karo
Gusti
Allah.
Lah
kowé
kuwi
apa
ajiné
ora
ngungkul-ungkuli
manuk-manuk
kuwi?
25
Sapa
nang
tengahmu
bisa
nambahi
umuré
jalaran
sangka
enggonmu
sumelang?
Mesti
ora
ènèng.
26
Lah
nèk
prekara
sing
tyilik
waé
kowé
ora
bisa
nindakké,
kenèng
apa
kowé
kok
bingung
bab
prekara-prekara
liyané?
27
Disawang
kembang-kembang
sing
tukul
nang
kebon
kaé.
Apa
ya
kerja
apa
nggawé
salin?
Lak
ora
ta.
Nanging
sawangen
déwé,
gèk
ratu
Soléman
waé
sing
sugihé
kaya
ngono,
ora
nduwé
salin
sing
apiké
kaya
kembang-kembang
kuwi.
28
Semono
uga
suket
sing
nang
kebon,
sing
dina
iki
tukul
lan
sésuk
diobong.
Kuwi
waé
diapik-apik
tenan
karo
Gusti
Allah.
Lah
kowé
menèh.
Gusti
Allah
mesti
bakal
nyandangi
kowé
ngungkul-ungkuli
suket-suket
kuwi.
Nanging
kowé
pada
tyilik
pengandelé.
29
“Mulané,
aja
pada
sumelang
lan
aja
pada
bingung
bab
apa
sing
bakal
mbok
pangan
lan
mbok
ombé.
30
Wong
sing
nggolèki
barang-barang
kuwi
lak
wong
sing
ora
kenal
marang
Gusti
Allah.
Bapakmu
nang
swarga
lak
wis
ngerti
nèk
barang-barang
kuwi
mbok
butuhké.
31
Sing
kudu
mbok
perlokké
ndisik
yakuwi,
Kratoné
Gusti
Allah
lan
kekarepané,
mengko
Dèkné
bakal
ngekèki
kowé
barang
liya-liyané
uga.”
32
Gusti
Yésus
neruské
piwulangé
ngéné:
“Kowé
wedus
sak
krompol
tyilik,
aja
pada
wedi.
Wis
dadi
kekarepané
Bapakmu
nang
swarga
ngekèkké
kratoné
marang
kowé.
33
Barang-barang
nduwému
pada
edolana
lan
apa
payuné
kèkna
marang
wong
sing
ora
nduwé.
Pada
nggawéa
wadah
duwit
sing
ora
bisa
rusak
lan
bandamu
pada
simpenen
nang
swarga.
Nang
kono
kasugihanmu
ora
bakal
kalong,
awit
ora
bakal
dityolong
maling
apa
dipangan
renget.
34
Awit
nang
endi
bandamu,
ya
nang
kono
uga
atimu.”
35
Gusti
Yésus
terus
ngomong
ngéné:
“Kowé
kudu
sing
jaga-jaga
ngadepi
prekara
apa
waé.
Klambimu
dienggo
lan
dianmu
panjeren.
36
Ora
béda
slaf
sing
ngentèni
mulihé
sing
nduwé
omah
sangka
nggoné
wong
nduwé
gawé
kawinan.
Nèk
sing
nduwé
omah
teka
lan
totok-totok
lawang,
slafé
gelis-gelis
mbukakké.
37
Beja
tenan
slaf
sing
ketemu
ijik
melèk
nèk
sing
nduwé
omah
teka.
Ngandela,
nèk
sing
nduwé
omah
mau
wis
salin,
slafé
bakal
diejèk
mangan
bareng
lan
diladèni.
38
Malah-malah
nèk
sing
nduwé
omah
mau
tekané
sampèk
tengah
wengi
apa
ésuk
mruput
lan
slafé
ijik
pada
melèk.
Slaf
sing
kaya
ngono
kuwi
jan
beja
tenan.
39
Pada
élinga,
semunggoné
wong
sing
nduwé
omah
ngerti
jam
pira
tekané
malingé,
wongé
mesti
ora
turu,
supaya
malingé
ora
mlebu
omahé.
40
Mulané
kowé
uga
kudu
pada
tata-tata,
awit
Anaké
Manungsa
bakal
teka
ing
waktu
sing
kowé
ora
mikir.”
41
Rasul
Pétrus
terus
semaur:
“Gusti,
enggonmu
ngekèki
pitutur
nganggo
gambar
kuwi
mau
namung
kanggo
awaké
déwé
iki
waé
apa
kanggo
wong
kabèh?”
42
Gusti
Yésus
terus
ngomong:
“Slaf
sing
kaya
ngapa
sing
kenèng
diarani
slaf
sing
temen
lan
dunung?
Ya
slaf
sing
dipasrahi
penjawab
nata
kantya-kantyané
tunggal
slaf,
supaya
ngekèki
bagèané
pangan
marang
slaf-slaf
liyané
nèk
wis
wayahé.
43
Beja
tenan
slaf
sing
ketemu
ngerjani
penggawéané
kaya
sak
mestiné,
wayahé
sing
nduwé
omah
teka.
44
Pada
ngandela,
slaf
kuwi
bakal
dipretyaya
karo
sing
nduwé
omah
kongkon
ngurusi
bandané
sak
kabèhé.
45
Nanging
semunggoné
slaf
mau
terus
nduwé
gagasan
ing
atiné:
‘Ah,
sing
nduwé
omah
ijik
lunga
suwi
kok’
lan
slaf
mau
terus
ngeplaki
slaf-slaf
liyané
sing
lanang
lan
sing
wédok,
nanging
dèkné
déwé
malah
énak-énak
mangan-ngombé
sampèk
mabuk,
slaf
mau
bakal
tyilaka.
46
Awit
ing
dina
sing
ora
dijagakké
sing
nduwé
omah
bakal
teka.
Slaf
mau
bakal
dipatèni
lan
didadèkké
siji
karo
wong
sing
ora
pretyaya.
47
“Slaf
sing
ngerti
apa
karepé
sing
nduwé
omah,
nanging
ora
tata-tata
lan
tyawis-tyawis,
slaf
kuwi
bakal
digebuki
sak
kuwaté.
48
Nanging
slaf
sing
ora
ngerti
kekarepané
sing
nduwé
omah
lan
uga
nindakké
sing
ora
bener,
slaf
kuwi
ya
bakal
disetrap,
nanging
setrapané
bakal
èntèng.
Awit
wong
sing
dikèki
okèh
bakal
ditagih
okèh.
Semono
uga
wong
sing
dipasrahi
prekara
okèh,
wong
kuwi
bakal
dijaluki
luwih
okèh.”
49
Gusti
Yésus
terus
neruské
tembungé:
“Tekaku
ngurupké
geni
nang
bumi
lan
kaya
ngapa
ta
kepénginku
geni
kuwi
wis
bisa
murup.
50
Nanging
sakdurungé
kuwi,
Aku
kudu
kebaptis
ndisik,
Aku
durung
ayem
nèk
baptisan
kuwi
durung
klakon.
51
Apa
kowé
pada
mikir
nèk
tekaku
ing
donya
kuwi
nggawa
katentreman?
Blas
ora!
Malah
tekaku
ndadèkké
tyongkrèh.
52
Wiwit
saiki
nèk
sak
brayat
ènèng
wong
lima,
wong
lima
kuwi
bakal
tyongkrèh,
sing
telu
tukaran
karo
sing
loro
lan
sing
loro
tukaran
karo
sing
telu.
53
Kabèh
bakal
pada
tukaran:
bapak
karo
anaké
lanang
lan
anak
lanang
karo
bapaké,
ibu
karo
anaké
wédok
lan
anaké
wédok
karo
ibuné,
ibu
maratuwa
tukaran
karo
mantuné
wédok
lan
mantuné
wédok
karo
ibuné
maratuwa.”
54
Gusti
Yésus
saiki
terus
ngomong
marang
wong
kabèh:
“Nèk
kowé
weruh
mendung
nang
kulon,
kowé
mesti
ngomong
nèk
arep
udan
lan
ya
terus
udan
tenan.
55
Lah
nèk
anginé
teka
kidul,
kowé
terus
ngomong
nèk
bakal
panas
lan
wujuté
ya
terus
panas
tenan.
56
Kowé
kuwi
pantyèn
wong
lamis.
Awit
kowé
bisa
nitèni
tanda
nang
langit
lan
tanda
nang
bumi,
lah
kenèng
apa
kowé
kok
ora
bisa
nitèni
tanda-tandané
jaman
iki?
57
“Kenèng
apa
kowé
kok
ora
bisa
ngarani
déwé
apa
sing
bener?
58
Nèk
kowé
digawa
nang
kruton
karo
sakwijiné
wong,
sakdurungé
tekan
kruton
kowé
mesti
nglumui
nggolèk
dalan
kepriyé
bisané
ngrampungké
prekara
karo
wong
liyané
kuwi.
Nèk
ora
ngono,
wongé
bakal
masrahké
kowé
marang
rèkter
lan
rèkteré
bakal
masrahké
kowé
marang
sekaut
sing
bakal
nglebokké
kowé
nang
setrapan.
59
Pada
ngandela,
kowé
ora
bakal
metu
sangka
setrapan,
nèk
utangmu
durung
mbok
bayar
sak
kabèhé.”