1
Para
sedulur,
aku
wis
ngomong
nèk
awaké
déwé
kudu
pretyaya
terus
marang
Gusti,
senajan
aboté
lan
angèlé
kaya
ngapa.
Lah
pretyaya
marang
Gusti
Allah
kuwi
apa
ta
tegesé?
Pretyaya
marang
Gusti
Allah
kuwi
tegesé
mangertèni
tenan
nèk
sembarang
sing
wis
dijanji
karo
Gusti
Allah
lan
sing
diarep-arep
karo
awaké
déwé
mesti
bakal
dituruti
karo
Gusti
Allah.
Pretyaya
kuwi
tegesé
mangertèni
nèk
sembarang
sing
wis
diomong
karo
Gusti
Allah
nèk
bakal
klakon
ya
bakal
klakon
tenan,
senajan
mripat
durung
weruh.
2
Mulané
para
sedulur,
jalaran
pada
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
para
mbah-mbahané
awaké
déwé
ing
jaman
mbiyèn
ketampa
Gusti
Allah
lan
pada
ndadèkké
legané
atiné.
3
Semono
uga,
jalaran
awaké
déwé
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
awaké
déwé
ngerti
nèk
langit-bumi
iki
ènèngé
sangka
tembungé
Gusti
Allah.
Dadiné
sembarang
sing
ènèng
lan
sing
kétok
mripat
kuwi
kepriyé
tekané,
awaké
déwé
ora
dunung,
namung
ngerti
nèk
tekané
sangka
tembungé
Gusti
Allah.
4
Para
sedulur,
kanggo
ndunungké
bab
pretyaya
marang
Gusti
Allah
iki
tyontoné
okèh
banget.
Kaping
pisan,
dipikir
Abel.
Jalaran
dèkné
pretyaya
marang
Gusti
Allah,
dèkné
ngerti
karepé
Gusti
Allah
lan
bisa
nggawa
kurban
sing
disenengi
karo
Gusti
Allah,
béda
karo
kurbané
Kain.
Lan
jalaran
Abel
pretyaya
marang
Gusti
Allah
dèkné
disenengi
karo
Gusti
Allah
lan
kurbané
ketampa.
Dadiné
senajan
saiki
dèkné
wis
mati
kaya-kaya
swarané
Abel
ijik
ngomongi
awaké
déwé
kongkon
nglakoni
kaya
dèkné.
5
Kaping
pindoné
para
sedulur,
dipikir
Hénok.
Jalaran
Hénok
pretyaya
marang
Gusti
Allah
dèkné
dijikuk
urip-uripan
sangka
bumi
kéné
karo
Gusti
Allah,
tanpa
mati.
Dadiné
dèkné
ya
ora
bisa
ketemu,
awit
dèkné
dijikuk
karo
Gusti
Allah.
Kitab
ngomongi
awaké
déwé
nèk
uripé
Hénok,
sakdurungé
dèkné
dijikuk
sangka
bumi
kéné,
ndadèkké
senengé
Gusti
Allah.
6
Dadiné
awaké
déwé
dunung
nèk
wong
ora
bisa
ndadèkké
senengé
atiné
Gusti
Allah,
nèk
ora
pretyaya
marang
Dèkné.
Mulané
para
sedulur,
sapa
sing
kepéngin
mara
nang
ngarepé
Gusti
Allah
kudu
pretyaya
nèk
Dèkné
ènèng
lan
kudu
pretyaya
uga
nèk
Dèkné
ngupahi
wong
sing
mara
nggolèki
Dèkné
kanti
tenanan.
7
Kaping
teluné
para
sedulur,
kowé
kélingan
nabi
Noah.
Dèkné
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah
lan
manut
nuruti
apa
sing
diomong
karo
Gusti
Allah.
Gusti
Allah
ngomongi
nabi
Noah
nèk
Dèkné
bakal
ngedunké
udan
gedé
sing
bakal
ngelepké
bumi
lan
matèni
sembarang
sing
urip.
Mulané
nabi
Noah
dikongkon
nggawé
kapal,
supaya
dèkné
sak
brayaté
bisa
slamet.
Senajan
durung
weruh
udané,
nabi
Noah
pretyaya
tembungé
Gusti
Allah
lan
nggawé
kapalé.
Dadiné
wong-wong
liyané
pada
mati,
jalaran
sangka
salahé
déwé,
nanging
nabi
Noah
dianggep
bener
karo
Gusti
Allah,
jalaran
dèkné
pretyaya
marang
tembungé.
8
Kaping
papat
para
sedulur.
Kowé
kabèh
ngerti
lelakoné
Bapa
Abraham.
Gusti
Allah
ngomong
marang
Bapa
Abraham
kongkon
ninggal
omahé
lan
kudu
lunga
nang
liya
negara.
Gusti
Allah
ngomong
marang
Bapa
Abraham
nèk
mbésuké
negara
kuwi
bakal
dikèkké
marang
dèkné
lan
turun-turunané.
Bapa
Abraham
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
mulané
dèkné
manut
lan
budal,
senajan
dèkné
ora
ngerti
nang
endi
parané.
9
Jalaran
Bapa
Abraham
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
dèkné
bisa
manggon
nang
negara
kuwi
kaya
wong
njaba,
senajan
Gusti
Allah
wis
janji
marang
dèkné,
nèk
negara
kuwi
bakal
wèké
dèkné.
Bapa
Abraham
manggon
nang
omah
lulang,
semono
uga
anaké,
yakuwi
Isak
lan
uga
putuné,
yakuwi
Yakub,
awit
uga
pada
nampa
prejanjian
kuwi
sangka
Gusti
Allah.
10
Bapa
Abraham
gelem
manggon
nang
omah
lulang,
jalaran
dèkné
ngerti
nèk
ing
tembé
dèkné
bakal
manggon
nang
kuta
gawéané
Gusti
Allah
déwé,
kuta
miturut
pikirané
Gusti
Allah
déwé
lan
kuta
sing
pondasiné
ora
hoyak
slawas-lawasé.
11
Kowé
uga
ngerti
lelakoné
Bapa
Abraham
lan
ibu
Sarah.
Bapa
Abraham
wis
tuwa
banget
lan
ibu
Sarah
ora
bisa
nduwé
anak.
Nanging
Gusti
Allah
janji
marang
Bapa
Abraham
nèk
dèkné
lan
ibu
Sarah
bakal
nduwé
anak.
Bapa
Abraham
pretyaya
nèk
Gusti
Allah
bakal
nuruti
janjiné,
mulané
wong
siji
terus
bisa
turun-tumurun
dadi
pirang-pirang,
ora
kenèng
diitung,
kaya
lintang-lintang
nang
langit
lan
santi
nang
pinggir
laut,
senajan
wongé
wis
tuwa
lan
garèk
matiné.
12
(11:11)
13
Wong-wong
sing
pada
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah
iki
ya
pretyaya
terus
tekan
patiné.
Dongé
mati
ya
durung
nampa
prekara-prekara
sing
wis
dijanji
karo
Gusti
Allah.
Namung
pada
nyawang
sangka
kadohan
lan
ngarep-arep
karo
bungah.
Wong-wong
mau
ora
isin
ngakoni
nèk
nang
negara
kuwi
namung
kaya
wong
njaba,
kaya
wong
mampir,
ora
wong
sing
manggon
kono
slawasé.
14
Wong
sing
ngakoni
ngono
kuwi
nduduhké
nèk
pada
ngarep-arep
manggon
nang
negarané
déwé.
15
Wong-wong
mau
ora
pada
kangen
marang
negara
sing
ditinggal,
awit
semunggoné
kangen
ngono
mesti
ya
wis
balik
menèh
nang
negarané
mauné.
16
Nanging
wujuté
ora
ngono.
Wong-wong
mau
malah
pada
ngarep-arep
manggon
nang
negara
sing
luwih
apik,
negara
nang
swarga.
Mulané
Gusti
Allah
ya
ora
isin,
malah
bungah
diarani
Gusti
Allahé
wong-wong
mau,
awit
Gusti
Allah
déwé
sing
nggawèkké
kuta
kanggo
wong-wong
mau.
17
Para
sedulur,
dipikir
dongé
Bapa
Abraham
ngurbanké
anaké,
yakuwi
Isak.
Gusti
Allah
wis
janji
marang
Bapa
Abraham
nèk
dèkné
bakal
dikèki
turunan
sing
ora
kenèng
diitung,
mulané
ya
terus
Isak
lair.
Lah
nanging
Gusti
Allah
kok
terus
ngomong
karo
Bapa
Abraham
kongkon
masrahké
Isak
dadi
kurban?
Meksa
Bapa
Abraham
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah
lan
dèkné
masrahké
anaké
sing
ora
ènèng
tunggalé.
18
Mangka
Gusti
Allah
déwé
sing
ngomong
karo
Bapa
Abraham,
nèk
namung
turunané
Isak
sing
dianggep
dadi
turunané
Bapa
Abraham.
19
Nanging
Bapa
Abraham
pretyaya
nèk
Gusti
Allah
nduwèni
kwasa
nguripké
Isak
sangka
pati.
Nèk
dipikir
ya
kenèng
diarani,
nèk
Bapa
Abraham
nampa
anaké,
yakuwi
Isak,
urip
menèh
sangka
pati.
20
Kaping
limané
para
sedulur,
dipikir
enggoné
Isak
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah.
Jalaran
dèkné
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
Isak
mberkahi
anaké
ragil
Yakub
lan
anaké
mbarep
Esau.
Isak
pretyaya
nèk
Gusti
Allah
uga
bakal
mberkahi
Yakub
lan
Esau
lan
turunané
ing
tembé.
21
Kaping
nenem
para
sedulur,
kowé
ngerti
bab
berkahé
Yakub.
Dongé
arep
mati
dèkné
mberkahi
anaké
Yosèf
kabèh
loro,
awit
dèkné
pretyaya
ing
tembungé
Gusti
Allah,
sing
wis
janji,
nèk
turunané
Bapa
Abraham
bakal
ora
kenèng
diitung.
Yakub
pretyaya
nèk
Gusti
Allah
bakal
nuruti
janji
iki
uga
liwat
anaké
Yosèf,
mulané
senajan
Yakub
wis
tuwa
banget,
dèkné
ngadek
seméndé
tekené
lan
ngabekti
Gusti
Allah.
22
Kaping
pituné
para
sedulur,
dipikir
pengandelé
Yosèf
marang
Gusti
Allah.
Sakdurungé
mati
Yosèf
ngomongké
bab
lungané
bangsa
Israèl
sangka
negara
Egipte.
Jalaran
Yosèf
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
dèkné
ninggal
wekas,
kongkon
nggawa
badané
dèkné.
23
Kaping
woluné
para
sedulur,
diéling
pengandelé
wong
tuwané
nabi
Moses.
Kowé
ngerti,
ing
waktu
kuwi
ratuné
negara
Egipte
nggawé
wèt
nèk
kabèh
botyah
bayi
sing
lanang
lairan
wong
Israèl
kudu
dipatèni.
Nanging
kadung
nabi
Moses
lair,
wong
tuwané
weruh
nèk
botyah
bayi
iki
ngganteng
tenan.
Wong
tuwané
nabi
Moses
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
mulané
ora
wedi
nglanggar
wèté
ratuné
lan
ndelikké
nabi
Moses
telung
sasi
suwéné
sakwisé
lair.
24
Kaping
sangané
para
sedulur,
dipikir
pengandelé
nabi
Moses
déwé.
Sakwisé
diwasa
dèkné
ora
gelem
dianggep
dadi
putuné
ratuné
negara
Egipte.
25
Dèkné
milih
mèlu
ngrasakké
kangèlané
umaté
Gusti
Allah,
tenimbang
ngrasakké
kepénak
sangka
tumindak
sing
ala,
jalaran
kuwi
namung
sedilut.
26
Nabi
Moses
milih
nglakoni
kangèlan
kuwi,
jalaran
dèkné
pretyaya
marang
prejanjiané
Gusti
Allah
marang
Bapa
Abraham.
Lan
prejanjian
iki
bisané
keturutan
liwat
nabi
Moses
lan
liwat
Gusti
Yésus
Kristus
dongé
Dèkné
uga
nglakoni
kasangsaran.
Kuwi
sing
marakké
nabi
Moses
ora
éman
ninggal
sak
ènèngé
kasugihan
nang
negara
Egipte.
Dèkné
mikirké
lan
ngarep-arep
nampa
kasugihan
sing
sangka
Gusti
Allah
ing
mbésuké.
27
Jalaran
nabi
Moses
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah
dèkné
lunga
sangka
negara
Egipte,
ora
jalaran
dèkné
wedi
karo
ratuné,
ora,
nanging
jalaran
kaya-kaya
dèkné
weruh
Gusti
Allah
sing
ora
kétok,
mulané
nabi
Moses
mantep
terus
enggoné
pretyaya.
28
Para
sedulur,
kepriyé
wiwitané
riyaya
Paskah?
Apa
ora
jalaran
nabi
Moses
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah?
Mulané
dèkné
ngomong
karo
wong
Israèl
kongkon
nglèlèti
lawangé
omah
karo
getihé
wedus.
Kuwi
kanggo
ngalang-alangi
Mulékaté
Pati,
supaya
ora
matèni
anak-anaké
bangsa
Israèl
lanang
sing
mbarep.
29
Kaping
sepuluh
para
sedulur,
dipikir
pengandelé
bangsa
Israèl
dongé
pada
mlaku
liwat
segara
Abang.
Jalaran
pada
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
wong-wong
liwat
segara
Abang
kaya
nèk
mlaku
nang
daratan
waé.
Nanging
kadung
bangsa
Egipte
sing
ngoyak
arep
mèlu
liwat,
kabèh
kelep
terus
mati.
30
Para
sedulur,
kowé
uga
kélingan
pengandelé
bangsa
Israèl,
dongé
pada
ngambrukké
témboké
kuta
Yériko
sing
gawéan
watu
sing
kandel
banget.
Jalaran
bangsa
Israèl
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
mulané
pada
ngubengi
témboké
pitung
dina
suwéné,
nganti
ambruk
kabèh.
31
Ngomongké
bab
Yériko
para
sedulur,
kowé
ngerti
bab
lonté
Rahab.
Rahab
nampa
lan
ndelikké
para
tukang
ngindik,
jalaran
dèkné
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah
lan
ngerti
nèk
dèkné
bisa
nampa
pangapura,
nèk
ninggal
klakuané
sing
ala.
Mulané
Rahab
ora
katut
dipatèni
karo
wong-wong
sing
ora
manut
marang
Gusti
Allah.
32
Kongkon
terus
enggonku
nggambarké
pengandelé
wong-wong
dèk
mbiyèn?
Bisa
aku,
nanging
waktuné
ora
ènèng,
nèk
aku
kudu
ngomongké
bab
pengandelé
Gidion,
Barak,
Simson,
Yèpta,
Daved,
Samuèl
lan
nabi
liya-liyané.
33
Jalaran
wong-wong
kuwi
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
wong-wong
bisa
nelukké
negara-negara.
Wong-wong
kuwi
pada
nindakké
sing
bener,
mulané
ya
pada
ditulungi
kaya
sing
wis
dijanji
karo
Gusti
Allah.
Wong-wong
kuwi
pada
bisa
mbingkem
tyangkemé
matyan
ngelih
lan
bisa
matèni
geni
sing
mulak-mulak.
Saloké
bisa
utyul
sangka
landepé
pedang
sing
arep
matèni.
Senajan
ringkih
malah
bisa
dadi
gagah
lan
rosa.
Ing
sakjeroné
perangan
wong-wong
dadi
rosa
lan
bisa
nelukké
mungsuh-mungsuhé
nganti
pada
mblayu
mulih.
34
(11:33)
35
Jalaran
pada
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah,
uga
wong
wédok-wédok
ènèng
sing
pada
weruh
sedulur-seduluré
sing
wis
pada
mati
tangi
urip
menèh.
Nanging
ora
kabèh
ngalami
sing
kaya
ngono.
Wujuté
ènèng
wong
lanang
okèh
sing
pada
dipatèni,
jalaran
pada
mantep
pretyaya
marang
Gusti
Allah.
Wong-wong
iki
pada
milih
mati
dipilara
lan
ora
gelem
dietyulké,
awit
pada
pretyaya
nèk
ing
mbésuké
bakal
pada
ditangèkké
sangka
pati
karo
Gusti
Allah
lan
bisa
ngalami
urip
sing
luwih
apik.
36
Enèng
liyané
menèh
sing
dipoyoki
lan
dipentungi.
Saloké
luwih
nemen,
awit
dibanda
lan
dilebokké
nang
setrapan.
37
Enèng
uga
sing
dibandemi
watu
sampèk
mati,
saloké
digraji
dadi
loro
apa
dipatèni
karo
pedang.
Enèng
wong-wong
sing
diusir
lunga
sangka
omahé,
nganti
nglambrang
sakparan-paran,
namung
nganggo
salin
lulang
wedus,
kekurangan
pangan,
disangsara
lan
dipilara.
38
Wong-wong
iki
kapiken
banget
kanggo
donya
iki.
Pada
nglambrang
rana-réné
nang
wustèn
lan
gunung-gunung.
Pada
manggon
nang
guwa-guwa
lan
lowongan-lowongané
bumi.
39
Para
sedulur,
wong-wong
kuwi
kabèh
pretyaya
marang
tembungé
Gusti
Allah
lan
Gusti
Allah
ya
nulungi
lan
mberkahi
wong-wong
kuwi
kanggo
ngétokké
nèk
Dèkné
lega.
Nanging
senajan
ngono,
meksa
wong-wong
iki
durung
bisa
nampa
sing
wis
dijanji
karo
Gusti
Allah
ing
sakjeroné
prejanjian
sing
anyar,
yakuwi,
nèk
Kristus
bakal
mati
kanggo
nebus
dosané
kabèh
manungsa.
40
Kenèng
apa
Gusti
Allah
kok
ora
nglilani
wong-wong
iki
kawit
mbiyèn
nampa
panebusé
dosa
kaya
sing
wis
dijanji?
Jalaran
Gusti
Allah
wis
nduwèni
gagasan
sing
luwih
apik
kanggo
awaké
déwé,
yakuwi,
karepé
Gusti
Allah
wong-wong
kuwi
bisa
bareng
karo
awaké
déwé
nampa
pangapura
sangka
dosa
sak
kabèhé,
supaya
bisa
pantes
mara
nang
ngarepé
Gusti
Allah.