1
Rahida
bonani
kontai
Yesusi
da
weru
munufoi,
mae
da
wa
minohi
na
ruru
Galilea
foi
dereungfo.
2
Kaiwasa
bitoya
era
wei
ma
efanduhisa
wariri,
ampafe
dautai
to
wafeai
awa
dewohi
nayai,
mae
kaiwasa
bitoya
foi
minohi
na
reifo.
3
Ainanaya
Yesusi
deunausa
fi
bitoya
na
fiyiwansoai
deyo,
“Weniari
romi
manei
kia
aibongfei
da
wa
we
sanami.
4
Da
wa
kifa
aibongfoi
nana
mani,
eai
sawai
na
rangfoi,
ampafe
romufosa
esifo
ma
etania
kiaia.
5
Eai
kontai
sawai
na
kahofa
wekamamiei
wowongfo.
Aibongfoi
sikera
sa
rerorifoi
tonanai
meai,
wape
kameaia
wofoi
piara
nanai
siamorang
aha,
weo
kahofafo
demoyarai
we
newafo
so
aweu
kaha
fefe.
6
(13:5)
7
Eai
aha
mani
sawai
na
katai
weninoi
ababo
foi,
ampafe
ninoi
ababo
foi
sifu
tamui
tuti
kehepania
memasara.
8
Wape
aibongfeai
aha
mani
sawai
na
kahofa
beng
fea,
ampafe
sifu
biriayai
paria
dohona
mani
webong
bitoya
paria,
wei
wepiaring
(100),
wei
kontai
wepiatoru
(60),
wei
aha
mani
wepiareiasura
(30).”
9
Medu
tuarai
aha
deyo,
“Mewemetarami
mani
metaramioai.”
10
Ainanaya
Yesusi
ne
inontarai
erariati
fosa
era
kefani
etutani
eteyo,
“We
fianie
bounau
kaiwasa
bitoya
foi
mani
bounau
na
fiyiwansoai
nina?”
11
Ampafe
yoa
wesa
deyo,
“Mea
mani
Allai
dohong
awai
we
mea,
we
mewaitawang
kariri
ne
weMananu
rorong
fo
tuti
fi
dediwara
fo
ampa,
wape
ea
mani
bireri.
12
Weo
mandoni
dino
sobu
awaifo
ria
Allai
kawurua
fo,
ambori
sobuafo
fuba
aha.
Wape
mano
sobua
kaha
foi,
ne
kutu
nayai
nai
fo
kontai
kia
weruri ki.
13
Kaiwo
ninai
dohona
mani
yeunausa
na
fiyiwansoai,
ambori,
Ewatioai
tonanai
ki,
wape
ene
tarai
toyari
euremifafa.
Etaramioai,
wape
ene
tarai
toyari
wetarami
kobu,
tuti
etafura
kaha.
14
Ampafe
na
kaiwasa
nani
fosa,
mai
kariri
fianai
aino
raminde
nabi
Yesayai
medurai
deyo,
‘Metaramioaia
metarami
wawurai,
wape
mewaitawana
na
ea
kaha,
Mewatioaia
mewati
wawurai,
wape
metafurai
na
ea
kaha.
15
Weo
kaiwasa
nini
enemitituaitafo
rehabu
ampa,
ehobu
etaramifo
ampa,
tuti
etabung
wedua
euremifo
ampa.
Weo
tonana
kaha
mani,
tarahio
euremifo
ewati,
etaramifo
etaramioai,
tuti
enumikamieifo
enemitituaitaifa,
ambori
etaraberasa
weru
ene
sasarifoi
we
Yau
aha
ma,
tuti
inarisa
ebeng
aha.’”
16
Ainanaya
Yesusi
medu
we
ne
inontarai
erariati
fosa
aha
deyo,
“Wape
mea
mani
mesobu
ne
maifo
we
meuremiwa
tabau
we
mewati
tuti
metaramiwa
saha
we
metaramioai
na
mai.
17
Weo
tarai,
imadu
we
mea
mau
yeyo,
na
fafongfa
nabi
bitoya
tuti
inontarai
enemirorong
mesi
fosa
efau
enemirorong
dohong
paria
we
ewati
fiani
aino
mewatioai
na
kutu
nina
ne,
wape
wiro
ewatioa
kaha.
Tuti
we
etarami
fianai
aino
metaramioa
ne,
wape
wiro
etaramioa
kaha.”
18
“Metarami
kariri
fiyiwansoai
kariri
mangkafa
aibong
nei
ne
kaiwo
tarai
ne ma.
19
Aibong
sawai
na
rangfoi
mani,
yiwanso
inontaraio
etarami
Sempaisi
ne
Kaiwofo
kariri
todoni
weMananufo,
wape
wiro
etafu
kaiwofo
na
mai
kaha.
Ampafe
Saminseni,
amani
mano
kerira
foi,
da
ma
dewa
Kaiwo
kafarai
tonana
fo
weru
enemirorongfoa.
20
Mae
aibong
sawai
na
kahofa
wekamamiei
wowongfo
mani,
yiwangso
mano
etaramio
Kaiwofo
tuti
na
kutu
nanai
kontaio
esobuai
na
enemirorong
mirising.
21
Wape
Kaiwofo
wiro
wenewa
na
enemirorongfoi
kaha,
ampafe
etawansa
tourai
mae
esodai
dadirafeai
kariri
ene
eroasoai
tonana
foa
mani,
wiro
etoaria
mutu
ahang
kaha,
mae
esu
to
fuia.
22
Aibongno
sawai
na
katai
weninoi
ababo
foi
mani,
yiwanso
mano
etaramio
Kaiwofo,
wape
earomikuayai
karerai
we
fi
nunei
tuti
ra
nunei
sofa
enemirorongfoi
awao
sau
weai,
ampafe
finani
kepang
Kaiwofo
paria
wiro
webong
na
sa
ahang
kaha.
23
Wape
aibong
sawai
na
kahofa
beng
fo
mani,
yiwanso
mano
etarami
Kaiwofo,
etafurai
tuti
etonai
afui
naya
mutu
na
enemirorongfoi.
Na
inontarai
tonana
fosa
mani
Kaiwofo
webong
paria
na
ea,
ne
tarai
toyari
aibongfoi
we
wetarai
bitoya
fo,
wei
awao
we
piaring
(100),
wei
awa
wepiatoru
(60),
tuti
wei
kontai
awa
we
piareiasura
(30).”
24
Yesusi
deiriri
fiyiwansoai
bei
we
kaiwasa
bitoya
foi
aha
mani,
deyo,
“Allai
ne
Mananu
rorong
fo
ne
tarai
toyari
finini;
Weniari
romi
manei
kifa
potang
bongfoi
na
ne
romifoi.
25
Wape
denawa
diru
rabuangna
mani
ne
aitetafoi
dediwara
kifa
rambongfoi
na
romifoi
ria
potang
bongfoi,
ainanaya
da wa.
26
Na
rahidao
potangfoi
sifua
rerai
we
wetarai
nanai,
rambongfoi
sifu
riataia
dedai
kontaia.
27
Ainanaya
weniari
romi
foi
ne
womingfosa
emadu
wei
eteyo,
‘Daie,
aibong
kufari
foi
mani
denteng
mae,
todoni
rambongfoi
sifu
tamui
wana?’
28
Ainanaya
wene
romifoi
yoa
deyo,
‘Inontarai
weaiteta
we
yau
manei
andino
niari
tonana
ne.’
Ampafe
ne
womingfosa
etutani
aha
eteyo,
‘Tonana
mani
amera
wa
amefating
rambongfoi
weruaia
ne?’
29
Manamo
yoa
deyo,
‘Nana
fanai,
weo
mefating
rambongfoi
mani,
ambori
mefating
tuti
potangfoi
konta
rai.
30
Ampafe
metawini
sifu
ria
potangfoi
kio
rahida
eting
potangfoi
nai
foi
wo.
Na
rahida
bonani
dino
ambori
imadu
we
mano
etetini
fosa
yeyo,
reantenangne
mani
mefanduhi
rambongwai
tuti
meworahi
we
menunumi,
mae
potangwai
mefanduhi
we
mehari
to
nehu
munu
fanduhi
fi
nai
foi
afui
we
wiatai
nai.’”
31
Yesusi
deiriri
fiyiwansoai
bei
kontai
we
kaiwasa
bitoya
foi
aha
mani
medu
deyo,
“Allai
ne
Mananu
rorong
foi
mani
ne
tarai
toyari
fiyiwansoai
nini;
Sawi
bong
bei,
manei
kiaria
sanami
na
ne
romifo.
32
Tawaitawanai
we
sawi
bongnei
mani,
ketui
sewa
raung
ete
fitantanang
tatanami
na
romifoi
ne
bongfoi
kiai.
Wape
sifua
mani,
andino
fiabai
sewa
ne,
weo
werobong
tuti
wearirawang,
ampafe
romufosa
wea
mani
esifo
ma
enari
aisangging
na
arirawangfo.”
33
Yesusi
deiriri
fiyiwansoai
bei
aha
mani
deyo,
“Seng
Allai
ne
Mananu
rorong
foi
kontai
ne
tarai
toyari
fi
dohong
tepung
dautai,
amani
ragi.
Wiwing
manei
sariri
aweu
fiahi
tamu
tepung
bitoya,
wedaya
tepungfoi
dautai
paria
ketu
loyang
wiatai
nai
foi
dereungfo.”
34
Yesusi
deunau
kaiwasa
bitoya
foi
mani
deunau
na
fiyiwansoai
terai,
tuti
siai
weru
fiyiwansoafo
mani
wiro
medu
fieai
wesa
kaha.
35
Ambori
finanai
mai
kariri
fianai
aino
nabifo
manei
meduraifa
deyo,
“Ifobai
borohu
imadu
wesa
na
fiyiwansoafo
ki,
Iwuwu
fi
dadiwao
na
siari
Allai
niari
nunei
paria
sobu
ninai
manei
deitawana
kaharai
fo.”
36
Mayeai
Yesusi
da
weru
kaiwasa
bitoya
foi
tuti
suai
to
munu
bei,
ampafe
ne
inontarai
ewesuraya
mandu
fosa
eraoia
etutani
eteyo,
“Daie,
boisaharai
we
amea
kariri
fiyiwanso
rambongno
sifu
tamu
potangnei.”
37
Yesusi
yoa
deyo,
“Inontarai
kifa
aibong
denteng
foi
mani
Kaisung
Inontarai
nei.
38
Romifoi
mani
nunei
dine,
aibong
denteng
foi
mani
inontarai
mano
Allai
sahusa
we
ne
arikangno
eminohi
na
ne
weMananufoi
fo
saine,
mae
rambongfoi
mani
Saminseni
ne
arikangfo
saine.
39
Mano
weaiteta
da
sanang
rambong
bongfoi
mani,
Saminseni
mantauni
dine.
Rahida
eting
potangfoi
naya
fo
mani,
rahida
nunei
werea
naya
fo
dine,
tuti
mano
etetingfi
fosa
mani
wewaifo
saine.
40
Toyari
rambongfoi
fanduhi
tuti
nunumi
na
adia
rorong
foi,
tonanai
kontai
na
rahida
nunei
werea
naya fo.
41
Kaisung
Inontarai
nei
ambori
demi
ne
wewaifosa
efanduhi
mano
eharira
fosa
tuti
mano
ewedaya
inontarai
enari
sasari
fosa,
ehasa
weru
ne
Mananu
rorong fo.
42
Erusa
esosa
to
adia
rorong
denggararu
foi,
na
wanai
esodai
ne
karirafo
tuti
esaia
etamirai
paria.
43
Rahida
bonani
dino
inontarai
enemirorong
mesi
fosa
esobu
mai
paria,
toyari
ene
taraifoi
keiwewa
kariri
wofaisi
na
ene
Dai
Allai
ne
Mananu
rorong
fo
ki.
Mandoni
dino
wetarang
mani
taraoai.”
44
“Allai
ne
Mananu
rorong
fo
mani,
ne
tarai
toyari
ra
dentengno
dadiwa
na
kahofa
rorong
fo
na
romi
bei.
Inontarai
manei
sobu
ra
denteng
nani,
tuti
sirayai
na
kahofa
rorong
fo
nariai
aha.
Ainanaya
piraise
karerai
we
ra
sobui
nani,
ampafe
daraberahia
dewayang
ne
ra
minohi
tutira
foi
kiaia
mae
wiori
kahofa
dediwa
ra
denteng
foi
nai
nani
aha.
45
Kontai,
Allai
ne
Mananu
rorong
fo
mani
ne
tarai
toyari
inontarai
dewayangfi
manei
sera
we
mutiarafo,
amani
mutiarao
ne
harga
dedai fo.
46
Serawa
sobu
mutiara
ne
harga
dedai
sewa
beia,
da
wa
dewayang
nefi
minohi
tutira
foa
kai,
tuti
wiori
mutiarafoia.
47
Tonanai
kontai
Allai
ne
Mananu
rorong
fo
ne
tarai
toyari
erang
kabioi
na
rawanangfo
tuti
miko
mai
diang
bong
foi.
48
Erangfoi
mikoa
sefangna
mani,
mano
ehabioi
fosa
erabiti
to
rei
arei.
Ainanaya
eminohi
mae
etiri
diangfoi,
diangno
ebeng
fosa
esonisa
to
nawang
rorong
fo,
mae
ne
eharira
fosa
ehabisa.
49
Tonanai
kontai
na
rahida
nunei
werea
naya
fo.
Wewaifosa
era
ma
etiri
inontarai
eharira
fosa
weru
inontarai
mano
enemirorong
mesi
fosa.
50
Ainanaya
eso
inontarai
eharira
fosa
to
adia
rorong
denggararu
foi,
na
wana
esodai
ne
karirafo
tuti
esaia
etamirai
paria.”
51
Ainanaya
Yesusi
dutang
ne
inontarai
ewesuraya
mandu
fosa
deyo,
“Metafu
finana
kiai
to
ne?”
Eroa
eteyo,
“Daie,
ametafurai
ampa.”
52
Ampafe
medu
wesa
aha
deyo,
“Tonana
mani,
mantaunau
Kaiwo
Musai
soi
fosa,
mano
etafu
aunau
kariri
todoni
Allai
weMananu
fo
nana
mani,
etaunau
kaiwo
beng
na
Hukumi
fafong
foi
tuti
Kaiwo
Mahikai
waworu
kariri
nehu
rang
waworu
nei,
ne
tarai
toyari
inontarai
manei
ne
munu
bei,
we
kia
ra
waworu
fo
tuti
mamo
fo
to
boriei
weru
katai
watai
nai
fo.”
53
Yesusi
deiriri
kariri
fiyiwansoaifoa
kaia
nanai,
da
weru
katai
nania.
54
Amani
daraberahi
to
ne
munuefo
aha.
Na
nanai
deunau
na
munu
agama
Yahudi
fo,
ampafe
kaiwasa
bitoya
fosa
epapuhing
paria,
emadu
eteyo,
“Inontarai
nini
sobu
awai
tuti
mambiriu
tonina
ne
na
doni
e,
we
deunau
toninai
tuti
niari
fitantuma
ninai?
55
I
mani
Yusupi
mano
sewai
na
niari
fi
na
aifoi
ne
arikang
dine
mae?
Inana
mani
wonong
fino
Maria
mae?
Tuti
tawaitawanai
we
ne
tahatui
saino
Yakobusi,
Yusupi,
Simoni
tuti
Yudasi
mae?
56
Tuti
rorowingfo
sitoru
itominohi
kontai
na
munuefe
ninai
mae?
Ampafe
sobu
awai
tuti
mambiriu
wanai
kai
na
doni?”
57
Ampafe
emaya
wei
kahai
mae
eteiayaria.
Wape
Yesusi
medu
wesa
deyo,
“Nabinesa
na
doni
kontai
inontarai
etatosa
paria,
mantao
na
ene
munuefo
tuti
ene
arurarafosa
teraio
ansaino
wiro
etatosa
kaha
ne.”
58
Ampafe
Yesusi
wiro
niari
fitantuma
bitoya
kahai
na
nanai,
weo
eroasoa
kaha
fefe.