1
Wape
Yesusi
da
to
uai
Saituni.
2
Kameaia
wofoi
dautaia
nanai,
Yesusi
doari
kawuru
na
Sempaisi
ne
Munufoi
aha,
tuti
kaiwasa
bitoya
era
weia.
Yesusi
minohi
na
wanai
mae
deunausa.
3
Na
siari
nanai
mae
mantaunau
Kaiwo
Musai
soi
fo
manea
tuti
Farisi
manea
eha
wiwing
manei
ma,
wiwing
nani
esobui
we
niari
maninawa
dena
ria
mang
siai.
Etohoni
doari
rahansa,
4
ainanaya
emadu
we
Yesusi
eteyo,
“Mantaunaune
waune,
wiwing
nini
amesobui
we
niari
maninawa
dena
ria
mang
siai.
5
Na
Kaiwo
Musai
soi
fo
medurai
we
wiwing
tonina
nei
mani
todoni
kontaio
ru
kamiei
soi
paria
mireha.
Ampafe
enemutituai
todoni?”
6
Etutang
tonanaifa
we
esera
we
ambori
Yesusi
medu
sarawa
mani
etinggairi
we
niari
sarawai.
Wape
Yesusi
suang
terai,
tuti
soi
kaiwo
na
kahofafo
na
warakehafo.
7
Manamo
etanggewari
pampang,
ampafe
doaria
doa
tirai
tuti
medu
wesa
deyo,
“Na
mea
kiai
mandoni
dino
ne
pari
sasari
mani,
andino
reantenang
pari
so
wiwingnei
na
kamiei.”
8
Yesusi
medu
tonanai
mae,
suang
nariai
aha
soi
kaiwo
na
kahofa
nuwowongfo
na
warakehafoi.
9
Etaramio
Yesusi
we
medu
tonanaifa
nanai,
mano
etinggai
wiwingfoi
nanisa
efouhisa
wemansiawarai
weru
kataifoia,
reantenang
mani
na
mano
fuba
foi
paria
ehai
weru
kataifoia.
Era
wa
ehaia
sea
Yesusi
tuti
wiwingfoi
we
doari
na
katai
siari
doa
nai
foi fo.
10
Ainanaya
Yesusi
doaria
doa
tirai
tuti
medu
we
wiwingfoi
deyo,
“Wiwingne
wau,
inontarai
fuba
anta
nanisai
doni
ampa?
Manei
wiro
dohong
aiboifea
tau
we
wau
kaha e?”
11
Wiwingfoi
yoa
we
Yesusi
deyo,
“Daie,
bereri.”
Yesusi
medu
wei
aha
deyo,
“Yau
kontaio
wiro
yohong
aiboifea
tau
we
wau
kaha.
Ampafe
roa,
wape
na
ninai
to
fongna
mani
wiro
nari
sasarifo
ahang
fanai.”]
12
Yesusi
medu
we
kaiwasa
bitoya
foi
aha
deyo,
“Yau
mani
iwefisambewarai
we
nunei.
Mandoni
dino
daria
yau
mani
da
na
mamantitifo
aha
kaha,
wape
sobu
samberawaio
kia
arangfo.”
13
Farisifosa
emadu
wei
eteyo,
“Oh!
Moduairai
kariri
mantaung
wau
terai,
nemu
kaiwowa
wetarai
kaha.”
14
Yesusi
yoa
wesa
deyo,
“Masino
imaduairai
kariri
mantaung
yau
terai
ki,
wape
kaiwo
imadurai
ninai
wetarai,
weo
iwaitawang
na
doni
ira
nai
ma
fo
tuti
to
doni
ira
wea
fo.
Wape
mea
mani
meserawawerahai
paria,
mewaitawang
na
doni
ira
nai
ma
fo
ete
to
doni
ira
wea
fo
kaha.
15
Mehutu
kaiwone
kariri
todoni
inontaraine
menenemitituaitafo.
Yau
mani
wiro
ikutu
kaiwo
we
inontarai
manei
kaha.
16
Wape
masino
ikutu
kaiwo
we
inontarai
manei
mani,
kaiwo
ikutuai
nanai
wetarai,
weo
imeiri
yau
kaha,
mae
Dai
mano
demi
yau
foi
dino
kiontai
yau ne.
17
Na
mene
Kaiwo
Musai
soi
fo
dotu
tonina,
‘Uwemandu
uwati
te
fieai
tuti
umadu
kariria
mani,
kaiwo
nanai
ahuai
we
kaiwo
wetarai
fine.’
18
Yauno
imaduairai
kariri
mantaung
yau
ne
tuti
Dai
mano
demi
yau
nei
kontai
meduairai
kariri
yau.”
19
Ainanaya
emadu
we
Yesusi
aha
eteyo,
“Tamamu
niai
na
doni?”
Yesusi
yoa
wesa
deyo,
“Yau
ete
Dai,
wiro
metaroanso
auru
kaha.
Weo
masino
metaroanso
yau
mani,
metaroanso
Dai
kontai.”
20
Kaiwo
nanai
Yesusi
medurai
na
Sempaisi
ne
Munufoi,
kefang
we
katai
doi
korbani
fo
watai
nai
fo.
Medu
tonanai
wape
manei
wiro
tefuri
kaha,
weo
wiro
ne
rahida
mai
we
etafuri
kaharai.
21
Ainanaya
Yesusi
medu
wesa
nariai
aha
deyo,
“Ambori
ira
weru
mea,
tuti
mesera
we
yau
ki,
tuti
ambori
memarareha
na
mene
sasariwai.
To
katai
ira
wei
foi
kontaio,
wiro
meraoia
kaha
rai.”
22
Ampafe
mano
ewenunggamiei
we
Yahudi
fosa
emadu
eteyo,
“Tarahio
deyo
ming
berahi
fe,
doni
medu
deyo,
‘To
katai
iraoi
foi
wiro
mera
wa
kahai
nina.’”
23
Ainanaya
Yesusi
medu
wesa
aha
deyo,
“Mea
mani
mera
na
kofane
ma,
wape
yau
mani
ibiari
na
yaifai
meu.
Mera
na
nunei
nini
ma,
wape
yau
mani
wiro
na
nunei
kaha.
24
Nanai
wedaya
anta
imadu
we
mea
mau
yeyo,
memarareha
na
mene
sasariwa
ki;
weo
masino
meroasoai
we
‘Yau
mani
mano
ahui
we
YauNe[YHWH]
foi
dine’
kaha
mani,
ambori
memarareha
na
mene
sasariwai
ki.”
25
Ainanaya
etutang
berahi
aha
eteyo,
“Wau
mani
mandoni
di
wau
tarai
ne?”
Yesusi
medu
wesa
deyo,
“Yau
mani,
mano
kariri
fianai
anta
imadurai
na
reantenangfo
kawuru
we
meara
fo
di
yau.
26
Kaiwo
bitoya
paria
yeyo
imadurai
kariri
mea
tuti
ikutuai
kariri
mea.
Wape
Mano
demi
yau
nei
mani
Mano
mesi
we
taroasoi
dine,
tuti
fianai
aino
tarahuoai
riati
fo,
nanai
aino
imadurai
we
nunei
ne.”
27
Ewaitawana
kaha
we
fianai
aino
Yesusi
medurai
tonana
fo
kariri
Dai.
28
Ampafe
Yesusi
medu
wesa
deyo,
“Kio
meruai
Kaisung
Inontarai
neia
dedai
wori,
mewaitawanai
we
YauNe
fo
ki,
tuti
ambori
mewaitawanai
we
fi
fuba
inariri
na
nufi
nini,
wiro
na
mantaung
yau
kaha.
Manta
imadu
te
kariri
fianai
aino
Dai
deunauwai
we
yau fo.
29
Tuti
Mano
demi
yau
foi
weriria
yaune,
wiro
sawing
yau
imeiri
yau
kaha,
we
inari
fio
eneoa
fo
pampang
fefe.”
30
Yesusi
medu
finanaia
kai
fo,
kaiwasa
bitoya
eroasoi.
31
Mayeai
Yesusi
medu
we
inontarai
Yahudio
eroasoia
fosa
deyo,
“Masino
metoaria
mutu
na
nehu
kaiwone
mani,
nehu
inontarai
di
mea
tarai,
32
tuti
ambori
metaroanso
ne
wetaraifoi,
tuti
ne
wetarai
nani
ambori
wedaya
mea
mehasau
ki.”
33
Ainanaya
emadu
wei
eteyo,
“Amea
mani
Abrahami
ne
riria
di
amea,
wiro
amewewoming
we
manei
na
ea
kaha!
Ampafe
todonie
modu
we
amea
boyo,
ambori
amehasau
nina?”
34
Yesusi
medu
wesa
deyo,
“Tarai
antu!
Imadurai
we
mea
mau
yeyo,
mandoni
kontaio
niari
sasari
foi
mani,
wewoming
we
sasarifoi.
35
Tuti
woming
manei
wiro
ne
katai
na
mano
yuti
foi
ne
munu
rorong
fo
kaha,
wape
mantauni
ne
kaisungfoi
mani,
ne
katai
we
fitawafa
na
munu
rorong fo.
36
Ampafe
masino
Kaisungfoi
wedaya
mea
mehasau
mani,
mehasau
tarai
tonanai.
37
Iwaitawanai
we
mea
mani
Abrahami
ne
riria
di
mea,
wape
merurai
we
memung
yau,
weo
nehu
kaiwone
ne
katai
na
menemirorongwai
kaha
fefe.
38
Fianai
iwatioai
ria
Dai
fo,
finanai
aino
imadura
ne.
Tuti
tonanai
kontai
we
mea,
metohong
kariri
fianai
aino
metaramioai
ria
mene
daifoia
fo.”
39
Ainanaya
eroa
wei
eteyo,
“Amene
dainei
mani
Abrahami
dine!”
Yesusi
medu
wesa
nariai
aha
deyo,
“Masino
mene
dai
dino
Abrahami
mani,
na
todoni
kontaio
menari
fianai
aino
Abrahami
niari fo.
40
Wape
mea
mani
meteyo
memung
yau,
amani
mano
imadu
kaiwo
wetarai
itarahuoai
ria
Allai
fo
we
mea
mau
ne
yau.
Abrahami
wiro
niari
fi
karira
tonana
ne
kaha!
41
Mea
mani
menari
fianai
aino
mene
daifoi
niari
fo
terai.”
Inontarai
Yahudi
fosa
emadu
wei
aha
eteyo,
“Amea
mani
wiro
arikang
ninoi
di
amea
kaha.
Amene
Daifoi
mani
mansiari
amani
Allai
mesiri.”
42
Ainanaya
Yesusi
medu
wesa
deyo,
“Masino
Allai
mene
Dai
dine
mani,
menemiwawu
yau
rai,
weo
ira
na
Allai
ma
tuti
inayai
na
ninai
nina.
Kontai
wiro
ira
na
mantaung
yau
ma
kaha,
mae
andi
demi
yau
ma ne.
43
Metafu
nehu
kaiwo
imadura
ne
kaha,
weo
wiro
mewemambiriu
we
metaramio
nehu
kaiwone
kaha.
44
Mea
mani
na
mene
daifoi
ma,
amani
Saminseni,
tuti
memirising
we
metohong
kariri
mene
daifoi
ne
fi
dohong
wea
fo.
Andino
wemiung
inontarai
dine
na
reantenang
parifoa
ne
tuti
wiro
dohong
kariri
ne
wetaraifo
kaha,
weo
na
i
mani
wiro
obu
ne
wetaraifeai
nai
kaha.
Medu
tetofa
mani,
finani
medurai
na
mantauni
ne
taraifoi,
weo
i
mani
mano
tetofa
dine
tuti
tatofafoi
weneung
nai.
45
Imadu
ne
wetaraifo
tonanai
ki,
wape
wiro
meroaso
yau
kaha.
46
Na
mea
mandoni
wauno
nemu
fiainawiaifeai
kariri
yau
we
inari
sasari
ne?
Masino
imadu
kariri
ne
wetaraifo
mani,
we
fianie
meroaso
yau
kahai
nina?
47
Allai
ne
inontarainesa
mani,
etaramio
kaiwo
Allai
medura
fo.
Wape
mea
mani
wiro
Allai
ne
inontarai
di
mea
kaha,
nanai
wedaya
memaya
we
metarami
ne
kaiwofo
kahai
nina.”
48
Inontarai
Yahudi
fosa
emadu
wei
eteyo,
“Kasau
ampa
we
kaiwo
anta
amemadurai
kariri
wau
nanai
kaiwo
wetarai
fine,
amani
inontarai
Samaria
kerira
di
wau.
Tarai,
inggirai
dohong
wau.”
49
Yesusi
yoa
wesa
deyo,
“Wiro
inggirai
dohong
yau
kaha.
Yau
mani
isomi
we
Dai
tuti
wiro
mesomi
we
yau
kaha.
50
Wiro
isera
we
inontarai
etaparanding
yau
kaha.
Mae
Manei
andino
dawiai
we
iwewonohu
tonanafo
ne,
tuti
I
mani
Mano
kiutu
kaiwo
dine.
51
Tarai
antu!
Imadurai
we
mea
mau
yeyo,
mano
dohong
kariri
nehu
kaiwofo
mani,
wiro
sodai
mararehafoi
kahai
we
fitawafa.”
52
Ainanaya
inontarai
Yahudi
fosa
emadu
eteyo,
“Nina
mani
amewaitawanai
we
wau
mani
tarai
inggirai
dohong
wau!
Weo
Abrahami
mantauni
mireha
ampa,
tonanai
kontai
we
nabifosa
kiai.
Wape
modu
boyo,
‘Inontarai
mano
dohong
kariri
nehu
kaiwofo
mani,
wiro
mireha
na
ea
kaha.’
53
Oh!
Wiro
fobai
sewa
Abrahami,
mano
mirehara
foi,
kaha
fe?
Nabifosa
kiai
kontaio
emarareha
ampa.
Tonana
mani
mandoni
dino
titua
wau
nai
ne?”
54
Yesusi
yoa
wesa
deyo,
“Masino
yeparanding
bera
mantaung
yau
mani,
finanai
wefieai
we
yau
kaha.
Mano
deparanding
yau
foi
mani
Dai,
Dai
nini
dino
mesahui
we
mene
Allai
dine
nanai.
55
Wiro
metaroansoi
kaha
tonanai
ki,
wape
yau
mani
yeroani.
Tuti
masino
imadu
yeyo
wiro
yeroansoi
kaha,
nana
mani
yau
mani
inontarai
ipampamu
paria
di
yau,
ne
tarai
kariri
mea.
Yeroani
tuti
yohong
kariri
ne
kaiwofo.
56
Mene
Dai
Abrahami
piraise
paria
we
deti
nehu
rahidanei,
tuti
detioi
kawuru
ampa
tuti
mirising
wei.”
57
Ainanaya
inontarai
Yahudi
fosa
emadu
we
Yesusi
eteyo,
“Wiro
nemu
defuina
piarua
sura
kahai
kontai,
tuti
boti
Abrahami e?”
58
Yesusi
medu
wesa
aha
deyo,
“Tarai
antu!
Imadurai
we
mea
mau
yeyo,
wiro
Abrahami
saubaununggamiei
kaharai
mae,
YauNe
kawuru
ampa.”
59
Ainanaya
inontarai
Yahudi
fosa
eha
kamiei
we
eteyo
esoi,
manamo
Yesusi
dediwa
werusa,
ainanaya
da
weru
Sempaisi
ne
Munufoia.