1
Sedulurku
Téofilus
sing
tak
ajèni,
iki
layang
sangka
nggonku,
Lukas.
Pantyèn
ya
wis
ènèng
wong
pirang-pirang
sing
nulis
bab
lelakon-lelakon
sing
kedadéan
nang
tengahé
awaké
déwé.
2
Kuwi
mau
kabèh
miturut
omongané
wong-wong
sing
pada
weruh
déwé
kawit
wiwitané,
terus
pada
nggelarké
kabar
kabungahan
kuwi.
3
Mulané
aku
déwé
ya
terus
mikir
nulis
bab
prekara
iki
kanggo
kowé.
Sakdurungé
tak
tulis,
lelakon-lelakon
mau
kabèh
tak
titipriksa
ndisik,
terus
tak
tata.
4
Dadiné
kenèng
dititèni
déwé
nèk
pitutur
sing
diwulangké
marang
sedulur
Téofilus
kuwi
kenèng
dipretyaya
kabèh.
5
Dongé
Hérodès
ijik
dadi
ratu
nang
distrik
Yudéa,
ènèng
sakwijiné
imam
sing
jenengé
Sakarias,
sangka
golongané
imam
Abia.
Bojoné
imam
Sakarias
jenengé
Elisabèt.
Ibu
Elisabèt
iki
turunané
imam
Aron.
6
Wong
loro
iki
temen
enggoné
nuruti
kekarepané
Gusti
Allah,
awit
pada
temen
nglakoni
angger-angger
lan
pernatané
Gusti
Allah
sak
kabèhé.
7
Imam
Sakarias
lan
ibu
Elisabèt
ora
nduwé
anak,
awit
ibu
Elisabèt
ora
bisa
nduwé
anak.
Karomenèh
wong
loro
iki
ya
wis
tuwa
banget.
8
Ing
sakwijiné
dina
imam
Sakarias
nglakoni
kerjanané
nang
Gréja
Gedé
kono,
awit
wis
tiba
wantyiné
golongané
dèkné.
9
Lah
saiki
imam
Sakarias
sing
kudu
mlebu
nang
Panggonan
Sutyi,
kudu
ngobong
menyan.
Kuwi
sing
ngarani
nganggo
lotré.
10
Ing
wantyi
kuwi,
dongé
menyané
diobong,
nang
njaba
ènèng
wong
pirang-pirang
pada
ndedonga.
11
Lah
dadakan
waé
kok
terus
ènèng
mulékat
ngétok
marang
imam
Sakarias.
Mulékaté
ngadek
nang
sebelah
tengené
altar
sing
dienggo
ngobong
menyan.
12
Imam
Sakarias
weruh
mulékaté
terus
kagèt
lan
wedi
banget.
13
Nanging
mulékaté
ngomong:
“Aja
wedi,
Sakarias!
Pandongamu
wis
ketampa
lan
Elisabèt,
bojomu,
bakal
mbayi
anak
lanang.
Botyahé
kudu
mbok
jenengké
Yohanes.
14
Kowé
bakal
bungah
banget
lan
wong
okèh
bakal
bungah
nèk
botyah
iki
lair.
15
Botyah
iki
bakal
dadi
wong
sing
gedé
ajiné
kanggo
Gusti
Allah,
mulané
dèkné
ora
kenèng
ngombé
anggur
apa
ombèn
liyané
sing
marakké
mendem.
Wiwit
sangka
wetengé
ibuné
botyah
iki
bakal
kebek
karo
Roh
Sutyi.
16
Mbésuk
dèkné
bakal
nuntun
wong
Israèl,
supaya
pada
manut
menèh
marang
Gusti
Allahé.
17
Anakmu
iku
bakal
dadi
kongkonané
Gusti
Allah
lan
ing
roh
lan
pangwasa
dèkné
tunggalé
waé
karo
nabi
Elia.
Dèkné
bakal
ngrukunké
bapak
karo
anaké
lan
wong
sing
ora
manut
marang
Gusti
Allah
bakal
katuntun
malih
manut.
Dadiné
dèkné
bisa
nyawiské
umat
sing
pantes
kanggo
Gusti.”
18
Imam
Sakarias
terus
semaur:
“Kepriyé
aku
bisané
ngerti
nèk
tembungé
Gusti
kuwi
bakal
klakon
tenan,
awit
aku
déwé
wis
tuwa,
semono
uga
bojoku?”
19
Mulékaté
terus
ngomong:
“Aku
iki
Gabrièl
sing
ngladèni
Gusti
Allah
nang
ngarepé.
Aku
dikongkon
nggawa
kabar
kabungahan
iki
marang
kowé.
20
Apa
sing
tak
omong
iki
mesti
bakal
klakon
ing
waktu
sing
wis
ditengeri
karo
Gusti
Allah.
Nanging
kowé
bakal
dadi
bisu
tekan
waktu
kuwi,
awit
kowé
ora
ngandel
marang
tembungku.”
21
Wong-wong
sing
ngentèni
nang
njaba
pada
nggumun
imam
Sakarias
kok
suwi
temen
nang
njero
Panggonan
Sutyi
kono.
22
Kadung
metu,
imam
Sakarias
ora
bisa
ngomong
apa-apa,
namung
njajal
ndunung-ndunungké
nganggo
tangané.
Wong-wong
terus
ngerti
nèk
imam
Sakarias
entas
dikétoki
ing
njero
Panggonan
Sutyi
kono.
Dèkné
ya
bisu
terus.
23
Sakwisé
rampung
enggoné
nglakoni
kerjanané
nang
Gréja
Gedé
ing
minggu
kuwi,
imam
Sakarias
terus
mulih.
24
Ora
let
suwi
ibu
Elisabèt,
bojoné,
terus
meteng.
Limang
sasi
suwéné
ibu
Elisabèt
ora
metu
sangka
omahé.
25
Dèkné
ngomong:
“Saiki
Gusti
Allah
nulung
aku
tenan.
Saiki
Dèkné
wis
ngilangké
isinku,
aku
wis
ora
usah
isin
menèh
marang
wong-wong.”
26
Kadung
ibu
Elisabèt
wis
meteng
nem
sasi,
Gusti
Allah
terus
ngongkon
mulékat
Gabrièl
teka
nang
kuta
Nasarèt
nang
distrik
Galiléa.
27
Mulékat
Gabrièl
dikongkon
metuki
sakwijiné
prawan
sing
jenengé
Maria.
Maria
iki
patyangané
Yosèf,
turunané
ratu
Daved.
28
Kadung
Gabrièl
wis
nemu
Maria,
dèkné
ngomong
ngéné:
“Maria,
kowé
pantyèn
diberkahi
tenan
karo
Gusti,
awit
Dèkné
miji
kowé.”
29
Krungu
tembungé
mulékat
kuwi
mau
Maria
kagèt
banget,
terus
mikir
ing
ati:
“Apa
ta
tegesé
tembung
kuwi?”
30
Mulékaté
terus
ngomong:
“Maria,
aja
wedi!
Gusti
Allah
ngétokké
kabetyikané
marang
kowé.
31
Kowé
bakal
meteng
lan
nglairké
anak
lanang.
Botyahé
kudu
mbok
jenengké
Yésus.
32
Dèkné
bakal
dadi
wong
sing
pinunjul
lan
bakal
dityeluk
Anaké
Sing
Luhur
Déwé.
Gusti
Allah
bakal
ndadèkké
Dèkné
dadi
ratu,
nurut
bapak-bapakané
mbiyèn,
yakuwi
ratu
Daved.
33
Dèkné
bakal
dadi
ratuné
turun-turunané
Bapa
Yakub
slawas-lawasé
lan
enggoné
Dèkné
bakal
dadi
ratu
ora
bakal
ènèng
lèrèné.”
34
Maria
terus
takon
marang
mulékaté:
“Kepriyé
kuwi
mau
kabèh
bakalé
klakon,
awit
aku
durung
nduwé
bojo?”
35
Mulékaté
semaur:
“Roh
Sutyi
bakal
nyedeki
kowé
lan
kwasané
Gusti
Allah
bakal
nutupi
kowé.
Mulané
anak
sing
lair
kuwi
sutyi
lan
bakal
dityeluk
Anaké
Gusti
Allah.
36
Lan
ngertia
nèk
uga
ibu
Elisabèt,
sedulurmu
sing
wis
tuwa
lan
sing
jaréné
ora
bisa
nduwé
anak,
saiki
wis
meteng
nem
sasi.
37
Awit
kanggo
Gusti
Allah
ora
ènèng
prekara
sing
mokal.”
38
Maria
terus
ngomong:
“Aku
iki
peladèné
Gusti.
Sembarang
kuwi
mau
kabèh
bakal
klakon
karo
aku
kaya
sing
mbok
omong
kuwi.”
Sakwisé
kuwi
mulékaté
terus
lunga.
39
Ora
let
suwi
Maria
terus
budal
nang
kuta
nang
gunungané
bawah
Yudéa.
40
Maria
njujuk
nang
omahé
imam
Sakarias,
terus
mlebu
mbagèkké
ibu
Elisabèt.
41
Dongé
ibu
Elisabèt
krungu
swarané
Maria,
bayi
sing
nang
wetengé
terus
nggronjal.
Ibu
Elisabèt
terus
dikwasani
karo
Roh
Sutyi.
42
Mulané
dèkné
terus
ngomong
karo
swara
banter:
“Maria,
kowé
pantyèn
wong
wédok
sing
nampa
berkah
sing
gedé
déwé
ing
sak
tengahé
wong
wédok
kabèh.
Semono
uga
bayi
sing
nang
wetengmu,
kuwi
bayi
sing
gedé
déwé
berkahé.
43
Sapa
ta
aku
iki,
kok
sampèk
ditekani
karo
ibuné
Gustiku?
44
Awit
dongé
kowé
mbagèkké
aku,
bayi
sing
nang
wetengku
nggronjal
sangking
bungahé.
45
Gedé
tenan
berkahé
Gusti
Allah
marang
kowé,
awit
kowé
pretyaya
nèk
sembarang
sing
diomong
karo
Gusti
Allah
marang
kowé
bakal
klakon.”
46
Maria
terus
ngomong:
“Nyawaku
ngluhurké
Gusti!
47
Gusti
Allah,
Juru
Slametku,
marakké
atiku
bungah.
48
Dèkné
nggatèkké
marang
aku
iki,
peladèn
sing
tyilik
déwé.
Wiwit
saiki
kabèh
wong
bakal
ngomong
nèk
aku
iki
wong
sing
gedé
berkahé.
49
Awit
Gusti
Allah,
sing
gedé
déwé
kwasané,
wis
nindakké
barang
sing
gedé
banget
ing
uripku.
Pantyèn
sutyi
tenan
jenengé
Gusti
Allah.
50
Gusti
ngétokké
kawelasané
marang
wong
sing
ngajèni
marang
Dèkné,
Gusti
melasi
turun-turunané.
51
Gusti
Allah
ngétokké
pangwasané
lan
wong-wong
sing
gemunggung
ing
atiné
dibuyarké
kabèh.
Rantyamané
diorat-arit.
52
Gusti
Allah
nglorotké
para
pangwasa
sangka
jagongané,
malah
sing
tyilik
diunggahké.
53
Gusti
Allah
ngekèki
mangan
marang
wong
sing
ngelih,
malah
diudani
karo
sembarang
sing
betyik,
nanging
wong
sing
sugih
dikongkon
lunga,
ora
dikèki
apa-apa.
54
Gusti
Allah
nulungi
Israèl,
peladèné,
awit
Dèkné
arep
netepi
prejanjiané
marang
para
mbah-mbahané.
55
Awit
Gusti
Allah
wis
janji
nèk
bakal
mberkahi
Bapa
Abraham
lan
turun-turunané
kabèh,
slawas-lawasé.”
56
Maria
terus
telung
sasi
suwéné
nang
nggoné
ibu
Elisabèt.
Sakwisé
telung
sasi
kuwi
dèkné
terus
mulih.
57
Kadung
wis
tekan
wayahé,
ibu
Elisabèt
mbayi
anak
lanang.
58
Tangga-teparo
lan
sanak-seduluré
pada
krungu
bab
gedéné
kabetyikané
Gusti
marang
ibu
Elisabèt.
Wong-wong
iki
kabèh
pada
mèlu
bungah
banget.
59
Kadung
bayiné
wis
nduwé
umur
wolung
dina,
tangga-teparo
lan
sanak-seduluré
mau
kabèh
pada
teka,
awit
bayiné
arep
disunati.
Karepé
wong-wong
botyahé
arep
dijenengké
Sakarias,
kaya
bapaké.
60
Nanging
ibuné
ngomong:
“Ora,
botyah
iki
kudu
dijenengké
Yohanes!”
61
Wong-wong
terus
takon:
“Lo,
nang
tengahé
sanak-sedulurmu
apa
ènèng
sing
jenengé
Yohanes?”
62
Wong-wong
terus
takon
marang
imam
Sakarias
nganggo
tangané,
botyahé
kudu
dijenengké
sapa.
63
Imam
Sakarias
terus
njaluk
lèi
dienggo
nulis.
Kadung
wis
éntuk
dèkné
terus
nulis:
“Jenengé
Yohanes!”
Wong-wong
nggumun
kabèh.
64
Sakwat
imam
Sakarias
terus
bisa
ngomong
menèh
lan
dèkné
terus
ngluhurké
Gusti
Allah.
65
Tangga-teparoné
kabèh
pada
wedi
lan
kabar
mau
terus
mrèmèn-mrèmèn
nang
bawah
pegunungan
nang
Yudéa
kabèh.
66
Wong
kabèh
sing
krungu
bab
lelakon
kuwi
terus
pada
nggatèkké
tenan
ing
atiné
lan
pada
mikir:
“Botyah
iki
mbésuk
bakal
dadi
apa
ya?”
Awit
ketara
tenan
nèk
pangwasané
Gusti
Allah
ana
ing
botyah
iki.
67
Imam
Sakarias,
bapaké
bayi
mau,
terus
dikwasani
karo
Roh
Sutyi
lan
ngetokké
tembung
ngéné:
68
“Hayuk
pada
memuji
marang
Gusti,
Gusti
Allahé
bangsa
Israèl!
Awit
Dèkné
wis
nggatèkké
marang
umaté
lan
pada
diluwari.
69
Gusti
Allah
ngekèki
Juru
Slamet
sing
kwasa
marang
awaké
déwé,
yakuwi
turunané
ratu
Daved,
peladèné.
70
Gusti
Allah
dèk
mbiyèn
wis
janji
liwat
para
nabiné
sing
sutyi.
71
Dèkné
bakal
ngluwari
awaké
déwé
sangka
pangwasané
mungsuh-mungsuh
lan
wong-wong
sing
sengit
marang
awaké
déwé.
72
Mengkono
kuwi
Gusti
Allah
ngétokké
kabetyikané
marang
mbah-mbahané
awaké
déwé
lan
netepi
prejanjiané
sing
sutyi.
73
Gusti
Allah
wis
sumpah
marang
Bapa
Abraham,
mbah-mbahané
awaké
déwé
74
lan
Dèkné
wis
janji
nèk
bakal
ngluwari
awaké
déwé
sangka
mungsuhé
awaké
déwé.
75
Supaya
awaké
déwé
bisa
ngabekti
marang
Dèkné
tanpa
rasa
wedi,
nganggo
ati
sing
sutyi
lan
jujur
nang
ngarepé
Gusti,
slawasé
urip.
76
Lah
kowé
anakku,
kowé
bakal
diarani
nabiné
Gusti
Allah
sing
gedé
déwé
kwasané.
Kowé
dikongkon
teka
ndisik,
supaya
nggawèkké
dalan
kanggo
Gusti.
77
Kowé
kudu
ndunungké
marang
umaté,
nèk
bakal
dislametké,
awit
bakal
dingapura
dosa-dosané.
78
Gusti
Allah
iku
gedé
kawelasané.
Dèkné
bakal
teka
ngluwari
awaké
déwé.
79
Kaya
srengéngé
mletèk
ing
wayah
ésuk,
mengkono
Gusti
bakal
madangi
kabèh
wong
sing
ana
ing
pepeteng
lan
sing
tansah
krasa
wedi.
Gusti
Allah
nuntun
awaké
déwé
marang
dalan
katentreman.”
80
Botyah
mau
terus
mundak
gedé
lan
tambah
ing
kekuwatané
Roh
Sutyi.
Dèkné
manggoné
nang
panggonan-panggonan
sing
ora
kanggonan
wong,
nganti
tekan
wayahé
dèkné
ngétok
marang
bangsa
Israèl.